گزارش ولایتی
جانمحمد نبیزاده- تالقان
زنان روستایی تخار پودر کالاشویی تولید میکنند
موسسهی انکشاف اقتصادی زنان و جوانان افغان که یک نهاد اجتماعی همکار ریاست امور زنان ولایت تخار است، در یک دورهی ۵ ماههی آموزشی، روش تولید پودر کالاشویی و سواد خواندن و نوشتن را به ۶۰ تن از زنان بیوه و بیبضاعت قریهی لخستان ولسوالی ورسج ولایت تخار، آموزش داده است.
شماری از زنان و دختران روستایی که در این برنامه شرکت کرده بودند، میگویند که پس از فراغت از کورسهای حرفوی و سوادآموزی ریاست امور زنان این ولایت، حالا میتوانند بخوانند، بنویسند و پودر کالا شویی تولید کنند.
آنان میگویند که با شرکت در دورهی آموزش تولید پودر کالاشویی، اکنون توانایی تولید این مادهی شوینده را که کاربرد زیادی در میان خانوادهها دارد، پیدا نمودهاند و در صورتی که مسوولان امور تجارتی دولت، به نیازمندیهای آنان در پیشبرد و توسعهی این کار توجه کرده و آنان را یاری نمایند، میتوانند به وضعیت مالی خانوادههایشان سر و سامان بدهند.
عبدالروف مسوول موسسهی انکشاف اقتصادی زنان و جوانان افغان مقیم تالقان که راهاندازی این برنامه را به عهده داشته است، میگوید: «این دورهی آموزشی برای مدت ۵ ماه با هزینهی دومیلیون و یکصد هزار افغانی برای زنان بیوه و فقیر که سرپرست خانواده ندارند و نانآور خانواده استند، راهاندازی شد که اضافه بر بهرهمندی از سواد خواندن و نوشتن، یاد گرفتند که با استفاده از مواد کیمیاوی کود فسفات، سودا، تیزاب و تیل سیاه، پودر کالاشویی تولید کنند».
او گفت که پودرهای تولیدی این زنان از لحاظ کیفیت میتواند با پودرهای کالاشویی موجود در بازار رقابت کند.
به گفته آقای عبدالروف، هدف از تطبیق این پروژه، حرفهآموزی به زنان بیبضاعت روستایی و تقویت بنیهی اقتصادی آنان میباشد. وی گفت هزینهی پروژه را سازمان همکاریهای بینالمللی کشور آلمان (جیآیزید) تمویل میکند و ریاست امور زنان تخار هماهنگکنندهی این برنامه میباشد.
عبدالروف اضافه میکند که هریک از این زنان در دورهی۵ماههی آموزشی، ماهانه مبلغ یک هزار افغانی معاش و پودرکالاشویی مورد نیازشان را نیز در هر ماه دریافت کردهاند.
زنانی که این حرفه را فراگرفتهاند، از این که میتوانند رویپای خود ایستاده و کسب درآمد کنند، خوشحال به نظر میرسند.
مینا گل، زن میان سالی که شوهرش را در سالهای جنگ از دست داده و امرار معاش خانوادهاش رابر عهده دارد، با چهرهی متبسم که حکایت از رضایتش دارد، میگوید: «سواد نداشتم و در خانه محتاج کمک دیگران بودم، اما حالاهم با سواد شدهام و هم صاحب کار که به این ترتیب میتوانم با دسترنج خود، زندگیام را بگذرانم. »
لیلما، که به گفتهی خودش، دارای خانوادهی ۹ نفری است و شوهرش با مزدورکاری، چرخ زندگیشان را به گردش میآورد، با خوشحالی میگوید: «یاد گرفتهام که چگونه پودرکالاشویی تولید کنم».
او روش کارش را این گونه توضیح میدهد: «اول دانههای کود فسفات را خرد میکنیم، بعد آن را وزن میکنیم و در یک طشت میریزیم. پس از آن تیزاب را به آن اضافه میکنیم، بعد، سودا و تیل سیاه را در همان طشت ریخته و مواد داخل طشت را مخلوط میکنیم؛ پس از گذشت چند ساعت که خشک شد، آن را از غربال میگذرانیم و به این ترتیب پودر کالاشویی به دست میآید ».
لیلما میگوید اگر دولت به آنان کمک کند تا درقریهیشان یک کارگاه تولیدی کوچک ایجاد کنند، تمام زنان بیوه و فقیر قریه میتوانند با کار در این کارگاه، به زندگیشان رونق بیشتری بدهند.
آقای عبدالروف میگوید: «ما در نظر داشتیم در این دوره، ۶۰۰ کیلوگرام پودر کالاشویی تولید کنیم، اما با توجه به ظرفیت وتوانایی زنان شامل کورس، موفق به تولید ۳۰۰۰ کیلوگرام پودر کالاشویی در طول دورهی آموزشی گردیدیم ».
او میافزاید که پودرهای تولیدشده را طور رایگان به موسسات و نهادهای دولتی، در مرکز و ولایات کشور توزیع میکنیم، تا اهمیت پروژه بر همگان آشکار شود.
وی با اشاره به این نکته که در صورت حمایت دولت از این پروژه و کمک به دوام آن، زنان میتوانند از فروش محصول تولیدی خود، تا ۵۰ درصد عاید داشته باشند، اضافه میکند: «با این کار میخواهیم توجه دولت را به تواناییهای زنان افغان در بخش صنعت جلب کنیم، تا سازمانهای دولتی که در راستای بهبودآوری در زندگی زنان کار میکنند، این پروژه را در درازمدت حمایت کرده از این طریق زمینهی کار برای عدهی زیادی از زنان بیبضاعت افغانستان فراهم شود».
اما شماری از زنان اشتراککننده در برنامهی آموزشی تولید پودر کالاشویی، نگران این استند که پس از سپریشدن دورهی تمویل پروژه از سوی«جیآیزید»، دیگر نتوانند مواد اولیهی مورد نیاز کارگاه کوچک تولیدیشان را تهیه کنند.
راضیه، زن ۴۵ سالهای که از طرف گردانندگان کورس، به حیث سرگروه زنان صنعتگر برگزیده شده است میگوید: «ما به تنهایی نمیتوانیم مواد اولیه را از بازار خریداری کنیم و دولت باید به ما کمک کند تا این کار را ادامه بدهیم».
او میافزاید که اگر دولت در زمینه تهیهی مواد اولیه، یا پرداخت قرضههای تجارتی آنان را همکاری کند، هم میتوانند عاید خوبی برای خود داشته باشند و هم پول دولت را بازپس دهند.
این در حالی است که ریاست امور زنان تخار به نسبت نداشتن بودجهی خاص برای این منظور کدام برنامهای برای حمایت این زنان روی دست ندارد.
رزم آرا حواش رییس امور زنان تخار، در این رابطه میگوید که ادارهی آنها یک ارگان پالیسیساز بوده و امکانات مالی در اختیار ندارند، اما در نظر دارند، در همکاری با موسسات همکار و شورای انکشافی محل، مکان مناسبی را به ایجاد یک کارگاه تولیدی کوچک برای این زنان، تهیه کنند.
درهمین حال، تعدادی از زنان صاحبنظر در تخار، میگویند که ریاست امور زنان این ولایت، آنطوری که باید و شاید در راستای انکشاف زندگی زنان، بهخصوص کاهش موارد خشونت علیه زنان، اشتغالزایی برای آنان و حمایت از زنان تجارتپیشه کار نکرده است.
گلدسته سروری، استاد دانشگاه تخار میگوید: «ریاست امور زنان تخار به اندازهای که انتظار میرود، در ارتقای سطح آگاهی زنان از حقوقشان و تطبیق برنامههایی که بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان و کاهش موارد خشونت علیه زنان، در دهات و مناطق دورافتادهی این ولایت را در پی داشته باشد، موفق نبوده است ».
قاضی دلارام، یک تن از زنان فعال تخار در راستای انکشاف زندگی اجتماعی و اقتصادی زنان نیز با انتقاد از این اداره، میگوید: «در۱۰ سال گذشته، ریاست امور زنان به جز حل دعاوی حقوقی زنانی که خود به این ریاست مراجعه کردهاند، دیگر کار چشمگیری در راستای بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان، انجام نداده است».
او اضافه میکند که تعدادی نهادهای اجتماعی زنان در ولایت تخار وجود دارد که در زمینهی اشتغال زایی برای زنان وبهبود وضعیت اجتماعی آنان کار میکند، اما رییس امور زنان تخار برای این که در رابطه به انجام خدمات اجتماعی بیشتر برای زنان، با مسوولین این نهادها به مشوره بنشیند، یک بار هم به این نهادها، سر نزده است.
دیدگاه بگذارید