۲۴ ساعت

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

حکایت۱۵۷

مشاعرهء خطرناک

تاریخ نشر یکشنبه  ششم قوس ۱۳۹۰ –  ۲۷ نوامبر ۲۰۱۱

راد مردی بدهر دانی چیست

با هنر تر زخلق دانی کیست

آنکه با دوستان تواند ساخت

آنکه با دشمنان تواند زیست

» ترک کشی ایلاقی «

در سال (۵۴۲هجری ) سلطان سنجر سلجوقی بقصد تسخیر خوارزم قصبهء هزار اسپ را محاصره نمود، انوری که در خدمت سلطان بود این رباعی را بر تیری نوشته به هزار اسپ انداخت:

ای شاه همه ملک زمین حسب تر است

وز دولت و اقبال جهان کسب تراست

امروز  بیک  حمله هزار  اسپ  بگیر

فردا خوارزم و صد هزار اسپ تراست

رشید الدین وطواط شاعر معروف در بار خوارزمشاهیان و مصنف حدائق السحر که در هزار اسپ نزد ملک اتسز خوارزمشاه بسر میبرد در جواب رباعی انوری این بیت را بر تیری نوشت و بطرف لشکریان سلطان سنجر انداخت :

گر خصم تو ای شاه شود رستم گرد

یک خرز هزار اسپ  تو نتواند برد

سلطان از خواندن این بیت در خشم شد و تصمیم گرفت که هر گاه هزار اسپ را بدست آورد، گویندهء شعر را که وطواط بود هفت پاره نماید.

اتفاقآ هزار اسپ سقوط کرد و لشکریان سلطان سلجوقی بر آن دست یافتند و رشید وطواط که از تصمیم سلطان خبر یافته بود، خود را به منتخب الدین بدیع اتابک الجوینی منشی سلطان رسانید و قضیه را گفت و منتخب الدین نزد سلطان از وطواط شفاعت کرد و گفت :

وطواط مرغکی ضعیف است طاقت هفت پاره شدن ندارد، اگر فرمان باشد او را بدو پاره کنند.

سلطان را ازین خوش طبعی خوش آمد و رشید  را عفو نمود!

سلسلۀ این حکایات ادامه دارد