نگاهی گذرا بر ادبیات عامیانه افغانستان
تاریخ نشر سه شنبه ششم می ۲۰۱۴ هالند
یاد آوری کوتاه بر کتاب نگاهی گذرا بر ادبیات عامیانه افغانستان
محمد اسحاق ثنا
ونکور کانادا
استادان محترم آقایان نصرالدین سلجوقی ومحمد اسحاق ثنا
چند ماه قبل کتاب حجیم و پر محتوا بنام نگاهی گذرا بر ادبیات عامیانه جناب دانشمند گرامی نصرالدین سلجوقی بدستم رسید این کتاب در دوازده فصل و ۳۹۸ صفحه گرد آوری گردیده که از پر ارزشترین کتابیست درباره ادبیات عامیانه مردم افغانستان تهیه شده است و سال چاپ آن سال ۱۳۹۲ هجری شمسی
. مطابق ۲۰۱۳ میلادی به تیراژ ۱۰۰۰ جلد را نشا ن میدهد که فصول این کتاب به قرار ذیل است:
فصل اول ادبیات عامیانه
فصل دوم داستانها
فصل سوم دوبیتی ها
فصل چهارم ادبیات عامیانه ملیت های مختلف
فصل پنجم لالایی ها
فصل ششم سرود های کودکان
فصل هفتم سروده های شامل سرود های رزمی و تاریخی
فصل هشتم سرود های کار و پیشه
فصل نهم سرود های محلی
فصل دهم موسیقی محلی صفحات شمال مملکت
فصل یازدهم آهنگ های محلی هرات که در هر بخش ازین فصل ها با نظر داشت مشخصات هر محل و منطقه ولایات کشور بصورت مفصل تشریح و توضیح شده است
در مقدمه نخست این کتاب تحت عنوان ادبیات شفاهی مردم افغانستان بقلم دانشمند گرامی پروفیسور عنایت الله شهرانی و تقریظی توسط داکتر نجیب الله فریور استاد دانشگاه هرات تحت نام تعهد و رسالت آمده است جناب دانشمند گرامی پروفیسور عنایت الله شهرانی در قسمت از مقدمه یاد شده می نویسد
کتابی را دانشمند ارجمند نصرالدین سلجوقی درباره ادبیات عامیانه مردم افغانستان گردآوری نموده است که یکی از پرارزشترین کتاب ها میباشد که تا کنون در ادبیات شفاهی و عامیانه تهیه شده است نویسنده این اثر در خصوص هنر تالیفات متعدد دارد که خلاصه بعضی از آنها به زبان انگلسیی ترجمه و به زیور چاپ آراسته و موصوف با این حسن کار و حسن نیت توانسته گوشه ای از فرهنگ غنی کشور مان را در خارج کشور و در بیرون مرز ها به ویژه کشور های غربی ارایه بدارد
هکذا جناب دکتر نجیب الله فریور در قسمتی از تقریظ خود که در باره این کتاب به تحریر آورده است می نگارد :
ادبیات دو گونه است ادبیات مکتوب ادبیات نا مکتوب ادبیات مکتوب ادب فارسی دری در دست است و کتاب های متعددی درباره آنها نوشته شده است اما به کم لفظی و بی مهری ادبیات شفاهی مواجه است و موسیقی محلی این بی اعتنایی از گذشته های دور تا کنون نسبت به این پدیده های ریالسیتکی وجود دارد درحالیکه ادبیات شفاهی آیینه تمام نمای یک ملت و ثبت کننده شخصیت باشندگان آن کشور است و موسیقی محلی تبلور احساس ظریف مردم از ادبیات شفاهی و انعکاس آن در قالب آله های سازی بسیار ظریف و طبیعی و از همین سبب بسیاری از کشور های جهان به تدوین و جمع آوری ادبیات شفاهی و موسیقی محلی دست یازیده اند و کتابهای گران سنگی را نوشته اند وی در ادامه می نویسد با درک این موضوع فریخته مردی از دیار هریوا کتابی بنام ادبیات عامیانه و موسیقی محلی نگاشته است
خوبی اثر در آن است که نویسنده تا جایی که لازم بوده است ترانه ها و سرود ها و دوبیتی های گوناگون عامیانه را از تمام ملیت های افغانستان با خوانندگان آنها بدون اینکه در اشعار آنها تعرفاتی کند جمع آوری کرده است اثر مانده گاری را خلق این کار نهایت شایسته در عرصه باید یاد آور شد در این کتاب مقدمه ای به قلم نویسنده کتاب درج گردیده است که در حوز مطالعه است در قسمت پایانی کتاب عکس تعدادی از آواز خوانان کشور به چاپ رسیده است که به زیبایی کتاب افزوده است
من بیشتر از این دو مقدمه که توسط دو استاد دانشمند درباره این اثر به تحریر آمده است چیزی بنویسم مختصراً عرض میدارم درین روزگار فرهنگ زدایی اخلاق زدایی که قوت زور از بر قلب و دماغ پیر و جوان فرمانروایی میکند بخصوص در کشور ما که فقر مادی و معنوی بیداد میکند و در روزگاری که آدم نمیتواند خود را از جنجال زندگی روزمره فارغ بیابد کتابی به این زیبایی بنویسد که جای چنین کتاب در بین سایر کتاب چاپ شده خالی بود پرنماید کاریست ارزنده .من به نویسنده گرامی چاپ این کتاب را تبریک گغته و در ادامه همچو اثر قلم شانرا پر بار و عمر شانرا دراز میخواهم .
محمد اسحاق ثنا
ونکور کانادا
جناب دانشمند گرامی آقای سلجوقی ،چاپ کتاب نگاهی گذرا بر ادبیات عامیانه را بشما از صمیم قلب تبریک گفته موفقیت های بیشتر تانرا در نشر چنین کتابهای مفید آرزو میکنم . همچنان از جناب محترم استاد ثنا عزیز هم جهانی سپاس که چنین کتاب عالی را معرفی کردند . هردویتان موفق و زنده باشید. مهدی بشیر
Ba arz salam wa ehtramat, mykhwastam bedanam bachee tariq myshawad badasr award in ketab ra. Agar lutf konid adras wa qimat on ra barayam benwisid khaile mamnon myshawam. Muafaq bashid.
با سلام از سروران گرامی جناب آقای مهدی جان بشیر هروی و استاد محمد اسحق ثنا که در قسمت معرفی و نقد این اثر لطف نموده اند اظهار سپاس و امتنان می نمایم.