۲۴ ساعت

نماز جمعه در کلیسا

تاریخ نشر شنبه ۱۵ نوامبر ۲۰۱۴ هالند

الحاج امــیــن الـدیــن « سعـیـدی – سعید افـغــانی »

نماز جمعه در کلیسا

تـتبع ونگارش:

الحاج امــیـــن الدین « سعیـــدی – سعــید افغانی »

مدیرمرکز مطالعات ستراتیـژیکی افغان ومسؤل مرکز فرهنگی د حق لاره  – جرمنی

مطابق به خبر که از صدای امریکا بنشر رسید  ، مسلمانان به تاریخ  ۱۴ نوامبر ۲۰۱۴  برای اولین بار نماز جمعه را در کلیسا مشهور شهر واشنگتن بر پا نمودند .
رهبران کلیسا و شرکای مسلمان آن در این دیدار مشترک گفتند : امیدوارند نماز جمعه پیام برادری ادیان را بفرستد. این پیام در مقابل افراطگرا های قرار میگیرد که از دین، نفرت و ستیزه جویی شان را توجیه میکنند.

رسم پرپا کردن نماز جمعه در کلیسا پس از آن به میان آمد که سال گذشته، ریف جینا کمپبل، رئیس عبادات مذهبی کلیسا با ابراهیم رسول، سفیر افریقای جنوبی یک محفل یاد بود بین الادیان را برای ارجگذاری از نلسن مندیلا، رهبر فقید افریقای جنوبی و رهبر ضد اپارتائید را سازماندهی کردند.
صدای امریکا می افزید :
صحن کلیسا طوری فرش گردیده بود که چشم نمازگزاران در وقت نماز به صلیب و نماد حضرت مسیح نیافتد. زیرا مسلمانان در هنگام نماز به کعبه می ایستند و در مقابل آنان نباید سمبول غیراسلامی قرار داشته باشد.
ابراهیم رسول گفت که برپایی نماز جمعه در کلیسا به معنی این است که سه میلیون مسلمان امریکایی در جامعۀ عمدتاً مسیحی خود را بیگانه حس نکنند.
این اقدام هم چنان به سایر کشور های که بیشتر نفوس آنرا مسلمانان تشکیل میدهد، پیامی را میرساند که باید از اقلیت های سایر ادیان مهمان نوازی کنند.
با وجود آنکه نام آن، کلیسا ملی واشنگتن است اما این کلیسای رسمی حکومت ایالات متحده نیست. با آنکه این کلیسا که از سوی اعانه دهندگان خصوصی تمویل میشود، ارزش سمبولیک با اهمیت داشته و به گونۀ منظم مراسم رسمی مانند مراسم تحلیف رئیس جمهور و مراسم جنازه را میزبانی میکند.
حکم شرعی در مورد نماز در کلیسا:

حکم شرعی همین است که : نماز خواندن در کلیسای نصاری جایز است، بشرطیکه در داخل آن کلیسا تصاویر و مجسمه وجود نداشته باشد، اگر در داخل کلیسا مجسمه و تصاویری وجود داشته باشد، هدایت اسلام  همین است که دران صورت   نماز خواندن در آنجا جایز نمی باشد.

امام بخاری رحمه الله نیز بابی را در کتاب خود با عنوان: «بَاب الصَّلَاهِ فِی الْبِیعَهِ وَقَالَ عُمَرُ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ إِنَّا لَا نَدْخُلُ کَنَائِسَکُمْ مِنْ أَجْلِ التَّمَاثِیلِ الَّتِی فِیهَا الصُّوَرُ وَکَانَ ابْنُ عَبَّاسٍ یُصَلِّی فِی الْبِیعَهِ إِلَّا بِیعَهً فِیهَا تَمَاثِیل» آورده است. یعنی: «حکم نماز در عبادتگاه و کلیسا؛ عمر رضی الله عنه گفته: ما بخاطر وجود مجسمه ها و تصاویری که در داخل کلیساهای شماست، داخل آن نمی شویم. و ابن عباس در کلیسا نماز می خواند، بجز در کلیسائی که در آن مجسمه وجود می داشت».

حافظ ابن حجر رحمه الله در کتاب فتح الباری گفته: «صومعه و بت خانه و آتشکده و همانند آنها همگی در حکم کلیسا هستند».

بنابراین نماز خواندن در کلیسای نصاری، چنانکه در آنجا تمثالها و تصاویری باشد، جایز نیست و بعضی از علماء ؤ نماز خواندن در آنجا را ، با آن شرایط ،  حرام دانسته اند، هرچند بعضی از علماء  نیز آنرا مکروه می دانند.
و دلیل بر تحریم نماز در داخل کلیسایی که در آن تماثیل و تصاویر است، بخاطر عموم ادله ای است که بر تحریم مجسمه و تصاویر وارد شده و نیز دلایلی که بیان می دارد ملائکه به مکانی که تصویر و مجسمه در آنجا باشند، داخل نمی گردند، چنانکه از ابی طلحه از پیامبر صلی الله علیه وسلم روایت شده که فرمود: «لَا تَدْخُلُ الْمَلَائِکَهُ بَیْتًا فِیهِ کَلْبٌ وَلَا صُورَهٌ». بخاری (۳۲۲۵) ومسلم (۲۱۰۶)‏. یعنی: «ملائکه به خانه ای که در آنجا سگ و تصویر باشد داخل نخواهند شد».

امام ابن قدامه رحمه الله گفته:
 «نماز خواندن در کلیسای تمیز (و عاری از نجاست)  ممانعت ندارد ، و حسن بصری و عمر بن عبدالعزیز و شعبی و اوزاعی و سعید بن عبدالعزیز به آن رخصت و اجازه داده اند، ولی ابن عباس و امام مالک بخاطر داشتن تصویر آنرا مکروه می دانند..». «  المغنی »  (۱/ ۴۰۷).

ولی شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله نماز خواندن در کلیسائی که در آنجا تمثال و تصویر باشد را حرام می داند، چنانکه از ایشان سوال شد: آیا نماز در معبد و کلیسا جایز است اگر در آنجا تصاویر باشد؟ و آیا می توان گفت که آنجا نیز خانه خدا هستند؟

جواب فرمودند : «آنجا خانه خدا نیستند، بلکه تنها مساجد خانه های الله هستند، و معبد و کلیسا خانه هایی هستند که در آنجا به الله کفر می شود، هرچند که گاهی در آنجا ذکر خوانده می شود، ولی خانه بمنزله اهل آنجاست، و اهل آنجا را کفار تشکیل می دهند، بنابراین آنجا خانه عبادتگاه کفار است.

بصورت کل در مورد نماز خواندان نماز در کلیسا و معبد، علماء به چندگروه تقسیم گردیده اند امام مالک آنرا بطور مطلق ممنوع دانسته، و بعضی از فقهای حنابله آنرا بطور مطلق جایز دانسته اند. و قول سوم: که رای صحیح منتسب به عمر ابن خطاب و غیره است، و رای منصوص امام احمد نیز می باشد، اینست که : اگر در آنجا تصاویری وجود داشته باشد، نماز خوانده نمی شود؛ زیرا ملائکه به مکانی که تصویر داشته باشد داخل نمی شوند، و پیامبر صلی الله علیه وسلم نیز تا آنکه تمامی تصاویر کعبه را نابود نکرد داخل نشدند، و همچنین عمر رضی الله عنه گفته: ما داخل کلیساهای آنها نمی شویم درحالیکه در آنجا تصاویر وجود دارد». « الفتاوی الکبری» (۲/ ۵۹).

خلاصه اینکه:
عده ای از علماء  نماز خواندن در داخل معابد و کلیساهایی که تصاویر و مجسمه در آنجا باشد را حرام می دانند و عده ای دیگر آنرا مکروه دانسته اند. اما حتی اگر نماز خواندن در آنجا حرام هم باشد، این دلیل بر باطل بودن نماز آنجا نیست، یعنی بالفرض که شخصی با وجود داشتن تصاویر و مجسمه در داخل کلیسائی نماز خواند، نماز او باطل نیست، ولی – بالفرض تحریم نماز در آنجا – مرتکب گناه شده است ولی نمازش صحیح است.

هیئت دائمی افتاء؛ نماز خواندن در مکانی که تصویر دارد را مکروه دانسته ولی حکم به صحت نماز داده اند، چنانکه در فتوائی چنین تاکید نموده اند: «.. و نماز خواندن در مکانی که در آنجا تصاویر نصب یا آویزان شده باشد، مکروه است، خصوصا که آن تصاویر در جهت قبله نماز گزار باشد، ولی نماز صحیح است». ‏”فتاوی اللجنه الدائمه” (۵/ ۳۷۷). 

بنابراین خواندن نماز جمعه و یا سایر نمازها در کلیسا و یا معابد یا هر مکان دیگری که در آنجا تصاویر و مجسمه وجود نداشته باشد، جایز است. ولی اگر تصاویر و تمثال وجود داشته باشد، چنانکه مقدور باشد که با پرده یا پارچه ای آن تمثالها و تصاویر را پوشانیده و مخفی کرد، ایرادی ندارد که نماز بخوانید، و اگر این امر مقدور نباشد، بهتر است به مکانی بروید که عاری از هرگونه تمثال و تصویر باشد و در آن مکان نماز بخوانید، اما اگر این هم مقدور نبود و چنین جایی برای نماز خواندن پیدا نشد، پس می توانید در همان مکان یا کلیسا نماز جمعه یا سایر نمازها را اداء کنید و انشاءالله نماز صحیح است.