تبعه یا شهروند ؟
تاریخ نشر چهار شنبه دهم سنبله ۱۳۹۵ – ۳۱ آگست ۲۰۱۶ – هالند
تبعه یا شهروند ؟
محترم عنایت الله باور بامیک
واژه‌ی «شهروند» در کشور ما و در فرهنگ ما بهترین نام برای کسی است که مربوط به این جغرافیا و فرهنگ است. این واژه‌ی زیبا ضمن این که از لحاظ ساختاری خوش‌ترکیب و خوش آهنگ است، از اصالت زبانی و درستی معنایی نیز برخوردار است.
واژه‌ی شهروند امروزه در در فرهنگ و ادبیات جهانی از دیدگاه حقوقی تعریف ها و‌تعابیر ویژه‌ی خود را دارد. این واژه هیچگاه با واژه‌ی «تبعه» و جمع آن «اتباع» هم معنا و همسان نیست. نه از لحاظ ریشه ها و ساخت زبانی و‌دستوری و نه از لحاظ مفهومی.
شهروند دارای بار معنایی حقوقی و اخلاقی‌ست در حالی‌که واژه‌ی تبعه واژه یی‌ست که گزینش سیاسی شده است و‌ماهیت معنوی سلب حقوقی را با خود حمل می کند. تبعه از واژه‌ی «تابعیت» عربی جدا شده است و‌معنای فرمان‌برداری و تابعیت بدون قید و شرط حاکمیت های زمان را در خود دارد.
از واژه‌ی شهروند بوی آزادی های مدنی، حقوقی، اجتماعی و خود ارادیت می‌آید در حالی‌که از واژه های تبعه و اتباع بوی‌های سلب خود ارادیت، ستم ملی و‌برده گی استشمام می‌شود.
شهروند صلاحیت، مسوولیت و‌آگاهی دارد و حقش کم از حق سردمدار نیست. او‌سهم فعالانه در تغییر سرنوشت خود و‌کشورش دارد در حالی‌که تبعه محکوم به تبعیت یک جانبه، الزامیت و مقهوریت است. تبعه حیثیت مملوک را دارد و به گوسفند زبان‌بسته یی میماند در اختیار یک شبان قاهر و به همین گونه اتباع جمع گوسفندان یا رمه‌ی سلطان – شبان.
حکومت‌های خودکامه و‌دیکتاتور همیشه خوش دارند در قاموس سیاسی حکومت‌های شان به جای واژه‌ی شهروند واژه‌ی تبعه را درج کنند و به این ترتیب با کابرد ابزاری از توجیه معنای این واژه‌ها به برده داری، خودکامه گی و ستم ملی خود در چارچوب نظام سیاسی ادامه دهند.
اما پسر حکمت‌یار شاید به این دلیل با واژه‌ی شهروند سر سازگاری ندارد که از آن بوی اهورامزدا و اصالت پارسی می‌آید و برعکس از واژه‌ی تبعه بوی عربیت و اخوانیت عربی به مشام می‌رسد.
درود به دوست عزیز آقای باور بامیک ، تشکر از نوشته زیبا تان. کجاست چشم بیناه و گوش شنوا . موفق وسلامت باشید. مهدی بشیر
درود ها نثار تان جناب بشیر!
شما در کنار این لطف های تان رسالت انسانی تان را هم خوب انجام میدهید.