مکلفیت به اندازۀ استطاعت است!
تاریخ نشر پنجشنبه ۲۱ دلو ۱۳۹۵ – نهم فبروری ۲۰۱۷ – هالند
مکلفیت به اندازۀ استطاعت است!
تتبع ونگـارش :
محترم امــیـن الـدیــن « سعـیـدی – سعید افـغــانی »
مــدیـــر مطـالعات سـتراتــــیـژیک افـغـان و مسؤل مرکز کلتوری
دحـــــق لاره- جرمنی
الله متعال برای ما انسانها کرامت داد. عقل نقطه ی بارز انسان با حیوان است، که انسان را در جایگاه اشرف مخلوقات قرار داده و کرامت را نصیب وی نموده است. از سوی دیگر چون تنها عقل توانمندی درک همه مسائل را ندارد، شریعت را برای انسان ها فرستاد تا تمیزِ راه درست و نادرست را بهتر کند.
در شریعت از حضرت آدم علیه السلام گرفته تا حضرت خاتم الانبیاعلیه السلام، اصل امتحان بودن زندگی به نحوی بیان شده است. بزرگ ترین مجادله و چلنج انسان رهائی از هوای نفس و تسلیم شدن به اوامر الهی را قرار داد. در راستای رسیدن به این مأمول استفاده از عقل را تأکید ورزید و به عقل به اندازه ای توانایی داد که انسان را جهت رسیدن به این هدف موفق نماید.
الله سبحانه وتعالی عقل را طوری محدود نمود که توانایی درک همه مسائل را نداشته باشد؛ محدودیت عقل خود نقطه ای برای امتحان بودن زنده گی قرار گیرد. انسان پی ببرد قدرت بزرگ تری در پس حوادث و واقعات زندگی قرار دارد، که انسان از احداث و فهم آن عاجز است.
دین و شریعت برای تکمیل ناتوانایی های عقل و رهنمای محدودیت های زنده گی بشر فرستاده شده است. اسلام از جمله ی ادیانی است که با درنظرداشت واقعیت انسان ها برای سپری نمودن امتحان زنده گی محدویت ها را وضع نموده است، و مسلمانان را مکلف به پیروی از خطوط تعیین شده به اندازه استطاعت نموده است.
خـواهـر وبـرادر مهـربـان!
قرآن عظیم الشان در مورد مکلفیت واستطاعت یک فرد مؤمن مسلمان می فرماید:
ـ «لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ ما آتاها» (سوره طلاق، ۷)
خداوند هیچ کس را جز به مقدار توانایى که به او داده تکلیف نمى کند.
ـ «وَ ما کُنَّا مُعَذِّبینَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولاً» (سوره اسراء ، ۱۵)
و ما هرگز (قومى را) مجازات نخواهیم کرد، مگر آنکه پیامبرى مبعوث کرده باشیم (تا وظایفشان را بیان کند.)
ـ «وَ أَنْ لَیْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعى» (سوره نجم ، ۳۹)
و اینکه براى انسان بهرهاى جز سعى و کوشش اونیست .
« لا یُکَلِّفُ اللَّـهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ۚ»
– پرورگار با عظمت هیچ کسی را جز به اندازه توانائیش موظف نمیکند.
« لَهَا مَا کَسَبَتْ وَعَلَیْهَا مَا اکْتَسَبَتْ »
هر کس هر کار نیکی بکند بنفع خودش است و هر کار بدی بکند بر عهده خودش است.
« رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِینَا أَوْ أَخْطَأْنَا ۚ »
خداوندا، اگر فراموش کردیم یا اشتباه کردیم ما را مجازات نکن.
«رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَیْنَا إِصْرًا کَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِنَا ۚ»
خداوندا، تکلیف سنگینی، آنطور که بر عهده کسانی که قبل از ما بودند گذاشتی بر عهده ما مگذار.
« رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَهَ لَنَا بِهِ »
خداوندا، چیزی که طاقت آن را نداریم بر عهده ما مگذار.
« واعْفُ عَنَّا ، وَاغْفِرْ لَنَا ،وَارْحَمْنَا ۚ ، أَنتَ مَوْلَانَا ،فَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْکَافِرِینَ »
گناه ما را ببخش و ما را بیامرز و بما رحم کن. ( فقط) تو مولا و سرور ما هستی، پس ما را بر افراد بی ایمان پیروز گردان. ( آیۀ ۲۸۶ سورۀ بقره).
ومن الله التوفیق
تشکر از جناب محترم الحاج امــیـن الـدیــن « سعـیـدی – سعید افـغــانی » مقاله تان عالی و معلوماتی است . موفق وسلامت باشید . مهدی بشیر
استاد محترم مهدی بشیر از تشویق همیشگی شما ابراز سپاس می نمایم سعیدی