اوقات خوش آن بود که با دوست بسر رفت
تاریخ نشر : پنجشنبه ۳۰ حمل (فروردین) ۱۴۰۳ خورشیدی – ۱۸ اپریل ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – آسترالیا
اوقات خوش آن بود که با دوست بسر رفت
محمد رفیع اصیل یوسفی
عشق آمد و بر ورق مشقم زد دست
معشوقه دوات و قلمم را بشکست
گفتا که ایا عاشق شوریده و مست
جزمشق خیال روی من،مشقی هست؟
وانگهی که استعمار با رویکرد استراتژی سلطه به منظور تخریب ذوق ، نابودی استعداد ، کم جلوه دادن هنر و خدشه دار نمودن روحیه جمعی ملتی که در طول تاریخ کهن و ریشه دارش ، پرچمدار آگاهی ، دانایی و پایمردی بوده ومسیر طولانی را در حوزه تمدنی آریایی تباران با همه فراز و نشیب هایش طی نموده است، تلاش ورزیده تا به طرق مختلف و به هرنحوی که شده جلورشد و همدلی شانرا بگیرد ، درست در چنین شرایطی و بر اساس ایجاد روحیه تفاهم جمعی و ضرورت حفاظت از فرهنگ ، هنر و توسعه مادی ، معنوی و عاطفی جامعه ، تعدادی از فرهنگیان ، هنرمندان ، نویسندگان و شاعران افغانستان در محیط هجرت و غربت ، بیست و هشت سال قبل در منزل مرحوم استاد پیرزاد هروی به تأسیس این کانون کمر همت بستند و قدم های اساسی و ارزنده ی درین مسیر دشوار و نفس گیربرداشتند.
اگر با بینش و نگرش صادقانه بخواهیم در حافظه ی تاریخی و جمعی ملت ما نظر اندازیم بخوبی در می یابیم که دیار باستانی و آریایی هریوا، سایه سار شعر ، ترانه ، هنر و پرورشگاه اندیشه و ادب بوده جایگاهش را بعنوان مهد علم و فرهنگ در منطقه تثبیت نموده است.
آری ! این حس لطیف هماره بر فضای آب و خاکش ، عطرآگین بوده ، چنانچه حضرت ابوالقاسم فردوسی از عبور از همین شهر بدربار سلطان غزنه میرسد و ارمغان شاهنامه اش را پیشکش میکند و در بازگشت نیز به مدت شش ماه مهمان هراتیان حماسه ساز و حامیان هنر و ادب بوده که مملو از عواطف انسانی و مهمان نوازی بودند.
مردم با احساس هرات با داشتن چنین رویکردی بود که به میراث عاطفی اجدادی خویش پی برده و خرد ، تفکر ، فرهنگ و هنر را مبنای گذر از شرایط دشوار و عبور از بحران های شکنندهء بی حد و حصر قرار دادند و یک بار دیگر افتخارات و دستآورد های هنری ، فرهنگی و انسانی اجداد و نیاکان شانرا احیا و به اجرا گذاشتند.
آنها با تشکیل و تأسیس این کانون فرهنگی توانستند گذشتهِ مطلوب و افتخار آفرین نیاکان شانرا با رشادت به نمایش بگذراند و آنرا نقطه ی عطفی بدانند برای فردای بهتر .
در حالیکه فعالیت های کانون بنحو احسن به پیش میرفت پیک اجل یکی از بزرگان کانون را گرفت و استاد فرهیخته محمد علی عطار هروی جان به جان آفرین سپرد.
پس از رحلت استاد عطار هروی در آخرین روز های سال ۱۳۷۱ خورشیدی ، کانونی در راستای برگزاری مراسم و گرامی داشت از مقام هنری ، فرهنگی و جایگاه تاریخی استاد شکل گرفت که بسیار مؤثر و همآهنگ عمل کرد.
این کانون که بنام « کانون کهزاد» مسمی گردید در بهار سال ۱۳۷۲ خورشیدی با حضور زنده یاد استاد تابش هروی ، مرحوم استاد پیرزاد ، شادروان نجفعلی رهبر ، مرحوم استاد براتعلی فدایی هروی ، محترم استاد نجیب مایل هروی ، محترم مصباح هراتی ، اینجانب رفیع اصیل یوسفی و فرزندان ارشد استاد عطار ، محترم جواد بنایی و محترم حیدر اسیر ، مدیریت رسمی برگزاری مراسم مختلف فرهنگی و یاد بود از مقام شامخ استاد را بعهده گرفت و توانست در بیستمین روز وفات استاد عطار مراسم افتتاحیه با شکوهی را در گرامیداشت یاد آن فرزانه ی روزگار براه بیاندازد و با حضور پرشور شعراء ، نویسندگان ، نخبگان و هنرمندان پیشکسوت و معاصرافغانستان و کشور ایران، در حسینیهء نصرت مشهد برگزار نماید که د رحاشیهء آن مراسم ، نمایشگاه با شکوه هنری نیز به میزبانی مرحوم استاد پیرزاد از آثار برجسته ، گرانبها و منحصر به فرد استاد عطار مرحوم برگزار گردید.
از فعالیت های دیگر کانون میتوان از تهیه ، تنظیم تقویم « نیکوکاری» یاد کرد که در سال ۱۳۷۵ خورشیدی چاپ در دسترس مهاجران هموطن در ایران و سایر وطنداران ما د رسراسر جهان قرار گرفت و آغاز گر روندی شد که ۲۸ سال تمام را در بر گرفت . بر بنیاد انتشار همه ساله تقویم نیکوکاری و سالنامه ی « مهر آیین » که با کار و تلاش دسته جمعی انجام می گرفت و مجموعهِ کتابخانه شخصی مرحوم استاد تابش هروی بعنوان میعادگاه عاشقان ، شیدادلان و دردمندان صبور آن روزگاران قرار گرفت .
بر اساس نیازمندی ها و نگرش و نگارش بیشتر خطوط اسلامی ، باز آفرینی و خلق آثار هنری و ادبی توام با تراوشات قلمی و نظارت توام با نقد و قضاوت بود که در بهار سال ۱۳۷۶ در منزل زنده یاد استاد امین الله پیرزاد طی یک جلسه تاریخی در خیابان طالقانی « طلاب مشهد» با حضور دوازده تن از اعضای هیئت مؤسسین اولیه کانون کهزاد ، تشکیلاتی بنیان گزاری شد که نامش را به پیشنهاد علامه استاد تابش هروی ( کانون هنر های زیبا ، اندیشه و دانش) گذاشتند که مخفف آن « کهزاد» میباشد ، که در خصوص گردآوری آثار هنری ، آموزش هنر و ادبیات ، جمع آوری و انتشار دیوان مرحوم استاد فدایی هروی ، آموزش علاقمندان و نوآموزان هنر خوشنویسی ، مینیاتوری ، نقاشی ، تذهیب ، نگارگری ، منبت کاری ، مرصع و هنر هفتم / سینما و عکاسی ، کلاسهای آموزشی ، پرورشی و پژوهشی ایجاد و بر اساس نیاز و ضرورت های اجتماعی عمل و شروع بکار و فعالیت نماید.
دفتر مرکزی کانون _ مرکز امداد و کمک رسانی مؤسسه خیریه حضرت امام جواد (ع) انتخاب شد و سرپرستی آنرا استاد مرحوم براتعلی فدایی بعهده گرفت و بتدریج کانون هنر های زیبا در چند شهر مهم و تاریخی هرات ، بلخ و کابل وغزنه حوزه نفوذ خود را گسترش داد و با رسالت هنر ، قلم و اندیشه ، نمایندگانی را در راه پیشبرد اهداف و وظایف راهبردی معین نمود.
سالنامه هنری عرفانی مهر آیین بمدت بیست و پنج سال پیوسته انتشار یافت و علاوتآ بیش از بیست عنوان کتاب مستقل را میتوان ثمره کار شبانه روزی این نهاد ارزشمند دانست.
همچنین راه اندزی کلاسهای درس عملی و آموزشی هنر گلسازی ، برش و دوخت انواع لباس های محلی و ملی ، خیاطی با ژورنال ، گلبافی و آموزش بافتنی انواع مدل های لباس دخترانه و بچگانه ، در منطقه محروم و مهاجر نشین قرقی مشهد برای پناهندگان افغانستانی از افتخارات و دستآورد های قابل قدر این نهاد هنری وکارآفرین بوده است.
علاوتآ ایجاد نمایشگاه های ترنم توانمندی و توان یابی در کنار معرفی هنر آموزان به جامعه جهت کاریابی و استخدام حرفوی آنها از الویت های اساسی و مهم این کانون بوده و حمایت همه جانبه و وسیع خانواده های مدد جویان را با ایجاد شغل و اشتغال زایی برای آنها زمینه سازی نموده است تا د رکنار سواد آموزی و تعلیم و تربیت عصری ، نیرو های مؤلد اجتماعی مفیدی در آینده زندگی و سرنوشت خود باشند.
جا دارد تا درین قسمت یادی نماییم از دلدادگان و فرزانگانی که دیگر در میان ما نیستند: نیستند:
از شهید کریم دانش که شش سال قبل در انفجار های خونبار کابل ، کوچ نمود ، شادروان محمود انوش « صفر زاده » ، مرحوم استاد عبدالرووف راصع ، مرحوم ملک فدایی ، شهید شیخ عزیزالله نجفی و مرحوم نظام الدین شکوهی ، روح همه این عزیزان سفر کرده شاد و خشنود ویاد شان گرامی باد.
آثار منتشر شده توسط کانون هنر های زیبا ، اندیشه و دانش ، بدین شرح می باشد : ۱ – مرقع قرآنی اساور – اثر مرحوم استاد عطار هروی .
۲ – تلاوت نی – مجموعهِ هنری خوشنویس معاصر افغانستان ، استاد نجیب الله انوری . ۳ – رنگ و رنج و هنرآوران هری در معرفی سیصد و بیست نفر از هنرمندان معاصر و هموطن – تألیف : رفیع اصیل یوسفی.
۴ – آینه مهر – در گرامیداشت دومین سالگرد رحلت استاد سعادت ملوک تابش هروی.
۵ – چامه ها و چکامه ها – اثر مرحوم استاد براتعلی فدایی هروی .
۶ – اشکی در غربت – اثر محمد ظاهر نیاز قناویزی.
۷ – راه روشن – اثر مرحوم استاد براتعلی فدایی هروی .
۸ – نوای دل – اثر امان الله قناویزی .
۹ – حج ، میعادگاه ابراهیم – اثر مرحوم استاد براتعلی فدایی هروی.
۱۰ – سرودی در غربت – اثر محمد ظاهر نیاز قناویزی.
۱۱ – زندگی منظوم امام جواد (ع) – مرحوم استاد براتعلی فدای هروی.
۱۲ – اعجاز علمی قرآن شریف – علی شیخ زاده.
۱۳ – دیوار شکسته – داستانی بقلم م . هریوا.
۱۴ – بربال خاطره ها – اثر دکتر امان الله واسعی .
۱۵ – رسم الخط انوری – رساله ء آموزشی .
۱۶ – سیب و فریب – مجموعه اشعار جدید از محمد آصف رحمانی .
۱۷ – دیوان کامل مولانا کمال الدین شیر علی بنایی هروی ، بکوشش عباس رستاخیز.
۱۸ – عطار ، شاعر کتیبه ها – جواد بنایی .
۱۹ – ماهنامه الفباء – از نشرات مؤسسه آموزشی سپهر اندیشه و مکاتب رسالت در هرات . ۲۰ – سالنامه هنری عرفانی و فلسفی مهر آیین .
۲۱ – ریشه های فقر ، اثر محمد آصف هریوا.
و انتشار برخی از آثار برجسته خوش نویسی بصورت پوستر و کارت پستال.
فرهیخته گرامی جناب اقای اصیل یوسفی عزیز ضمن عرض تبریک ، از زحمات قابل قدر شما و همه دست اندرکاران محترمی که در تأسیس کانون فرهنگی کهزاد سهم بارزی گرفتند ، سعادتمندی شما را تمنا داشته و روح آن عده از عزیزانی را که دیگر در میان ما نیستند شاد وخشنود می طلبم. به امید مؤفقیت های مزید شما و سایر همکاران گرامی تان.
باعرض حرمت
قیوم بشیر هروی