ماجرا های بابا علی ( قسمت دوم )
تاریخ نشر: دوشنبه ۲۸ جوزا ( خرداد ) ۱۴۰۳ خورشیدی – ۱۷ جون ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – آسترالیا
ملبورن – آسترالیا
—————————–
ماجرا های بابا علی
بخش دوم
جواب ایستونی (۱)
( به لهجهء شیرین هراتی )
درین نوشته حتی الامکان کوشش شده تا کلمات واصطلاحات محلی
وعامیانه هرات گنجانیده شود.
در قسمت اول حکایت ما به جایی رسید که مادر فضلو وخاله گلنار با ظریفه خواهر کلان فضلو برای بار دیگر به منزل ملا گل آغا رفتند و مورد استقبال بی بی دادا مادر شهناز قرار گرفتند. و نامبرده ضمن اینکه از مشوره با ملا گل آغا خبر داد، گفت : شهناز جان می خواهد به درس خود ادامه دهد و خاله گلنار هم به نماینده گی از خواهر و خواهرزاده اش گفت: فضل احمد جان هم دلش می خواهد تا نامزادش درس بخواند وهر امری هم که شهناز جان داشته باشد به هر دو دیده قبول دارد.
و اینهم بقیه ماجرا:
_ فقط ما یک دل جمعی از شما ماییم (۲) ، بی بی دادا رو به خاله گلنار و همراهان نموده علاوه نمود:
_ گرچه مه قبلآ هم به شما گفتم که خودی (۳) ملا وشهناز گپ زدم، اما دل مه مایه (۴) که یک دفعه دگه هم گپ بزنم خصوصآ خودی شهناز جان، آخی (۵) ای سودا عمره. (۶)
_ ما که به شما گفتیم بی بی دادا ، هرچه شهناز جان بگم ما حاضریم ، بازهم اگه دل شما مایه برین خودی او گپ بزنین، ما دگه دل ما مایه همینجی بمونیم تا جواب مار بدیم (۷).
خلاصه بی بی دادا ناچار به اطاق دیگر نزد ملا گل آغا رفته و گفت :
_ مرد ، آخی مه جواب زن ملا رجبه چه بدم؟ چند باره که می آیم، حالی هم میگم برای ما دل جمعی بدیم، تو میگی چه کار کنم ؟
_ مه چه بگم زن ، دختر خور صدا کن خودی او گپ بزن.
مادر فضلو شهنار را که دراطاق دیگر مشغول درس خواندن بود صدا زده وگفت:
_ جان مادر می فهمی چند روزه که مادر فضلو اینا می آیم ، آخی تو واضح نگفتی که مه جواب اونار چی بدم؟
خود تو می فهمی که مردمان خوبی هستن (۸)، بچه هم بچه خوبی یه ، درس ها خور هم بخونده، پشک (۹) خور هم بداده و کار هم می کنه، دگه چه مایی ؟
مه و پی یر تو هم که می فهمی افتو(۱۰) سر بومیم، چرت ها خور بزن، فکر ها خور بکن، اینا هم روز زمستون به ای هوا سرد میرم ومیاین، هرچی هم که تو بگی اونا قبول دارن.
شهناز که سرخود را پایین انداخته بود بالاخره لب کشود و با آرامی گفت:
_ مادر جان اگی شما و آغا جان مه خوش باشیم ، مه حرفی ندارم. منتها مه دلمه مایه که درس خور خلاص کنم، ایتو (۱۱) نشه که صبا بگم نی نمایه درس بخونی.
وبدین ترتیب بی بی دادا نزد مهمان هایش برگشته و رو به آنها نموده و گفت:
_ مه همراه شهناز و پی یری گپ زدم فقط همو تو (۱۲) که قبلآ به شما گفتم شهناز جان از خاطر درس ها خو خیلی تأکید داره .
_ فرق نمی کنه بی بی دادا، ازی چه بهتر کاشکی اونا درس بخونم و بتونم (۱۳)، خور به جایی برسونم (۱۴). خوب دگه پس خداوند اونار به پا هم پیر کنه، کی به ما بخیر شیرینی میدیم (۱۵)؟
_ شو جمعه بخیر مردها شما بیایم.
و به این ترتیب مادر فضلو و خاله گلنار از فرط خوشی بلادرنگ رو به ظریفه نموده گفتند:
_ ورخیز مادر زحمته کم کنیم، بریم که یک دل جمعی به برار تو بدیم که دلی نا آرومه. (۱۶)
بی بی دادا رو به مادر فضلو نموده گفت:
_ هنوز که سر شومه (۱۷) مادر فضلو باشیم خودی شما اختلاط (۱۸) می کنیم.
_ از سر شومم شمار زحمت دادیم ، اگی اجازه بدیم میریم که بچه ها خود خوهرمم (۱۹) حتمآ نا آرومم.
_ صاحب اجازه این ، خونه شمانه. (۲۰)
_ خوب دگه پس ما میریم، بری ملا گل آغا هم سلام بگیم.
_ به چیشم (۲۱) شما هم بری همه سلام بگیم.
و بدین ترتیب آنها خدا حافظی نموده روانه منزل گردیدند وبا سرور و شادمانی انتظار فرا رسیدن شب جمعه شدند تا شیرینی بگیرند.
شب جمعه فرا رسید و ملا رجب ، حاج آق میرزا همراه با فضلو(فضل احمد) و برادرش شیرو(شیراحمد) وتنی چند از خویشاوندان شان سوار بر گادی ها شده ، بمنزل ملا گل آغا رفتند و مورد استقبال گرم میزبانان قرارگرفتند.
در منزل ملا گل آغا پس از مصافحه حاجی آقا میرزا شروع به صحبت نموده و رشته سخن را بدست گرفته اضافه نمود:
طوریکه دوستا همه می فهمیم غرض از مزاحمت ما امر خیری یه که به خدمت ملا گل آغا آمدیم، خدار شکر که همه همدگر خور می شناسیم وای شیشتن امشو ما بری پایه گذاری یک زندگی نوی بری دو تا جوونه که بتونن بیاری خدا آینده خور بسازم، امیدوارم ملا گل آغا امشو بخیر بری ما شیرینی بدم ، مه دگه حرفی ندارم.
سپس ملا گل آغا، پدر شهناز نیز سکوت را شکسته و اینطور آغاز به صحبت نمود:
_ همو طوری که میرزا فرمودم امشو سرآغاز پایه گذاری یک زنده گی نوی یه ، گرچه خانم ها چند بار زحمت کشیدم و آمدم، اما نظر به رسم و رسوم که ما و شما داریم شمار زحمت دادیم که امشو تشریف بیاریم ، دگه مه چیزی گفتنی ندارم فقط می گم که مه دختر خور شهناز جانه به فضل احمد جان دادم، خداوند اونار مؤفق کنه.
و سپس به پسرش حیدر اشاره نمود که خنچه شیرینی را بیاورد وبه جلو ملارجب بگذارد.
با آوردن خنچه شیرینی هیاهوی عجیبی اطاق را فرار گرفت و همه با کف زدن به هر دو جانب تبریکی دادند و شا ه داماد نیز بلند شده دستهای ملا گل آغا و ملا رجب را بوسیده و همرای حاجی آق میرزا و دیگر حاضرین رو بوسی نموده از تشریف آوری همگی و از زحماتی که شوهر خواهرش دراین راه کشیده بود تشکر و اظهار سپاس نمود.
ادامه دارد…
——————————————————————————————————-
۱ – جواب ایستونی ( جواب گرفتن – لفظ گرفتن – شیرینی گرفتن )
۲ – ماییم ( میخواهیم)
۳ – خودی ( همراه ، با او)
۴ – دل مه مایه ( دلم میخواهد)
۵ – آخی (در واقع)
۶ – ای سودا عمره ( این مسئله یک عمر زندگیست )
۷ – بدیم ( بدهید)
۸ – هستن ( هستند)
۹ – پشک ( عسکری ، دورهء سربازی)
۱۰ – افتو ( آفتاب)
۱۱ – ایتو ( اینطور)
۱۲– همو تو ( همانطور)
۱۳– بتونم ( بتوانند)
۱۴– برسونم ( برسانند)
۱۵ – میدیم ( می دهید)
۱۶ – دلی نا آرومه ( دلش نا آرام است )
۱۷ – سر شومه ( سر شب است)
۱۸ – اختلاط ( گفتگو ، قصه ، صحبت)
۱۹ – خوهرمم ( خواهر من هم )
۲۰ – خونه شمانه ( خانه خود تان است)
۲۱ – به چیشم (به چشم)
اینهم قسمت دوم داستان ماجرا های بابا علی که به لهجه شیرین هراتی تحریر یافته .
باعرض حرمت
قیوم بشیر هروی