۲۴ ساعت

یادی از تاریخ نگار برجسته ، زنده یاد استاد احمد علی محبی

( هفدهمین سال نشراتی )

تاریخ نشر : دوشنبه   ۲۴  جدی  ( دی) ۱۴۰۳  خورشیدی  ۱۳  جنوری   ۲۰۲۵   میلادی – ملبورن – استرالیا

یادی از تاریخ نگار برجسته ، زنده یاد

 استاد احمد علی محبی

 قیوم بشیر هروی

۱۳ جنوری ۲۰۲۵ میلادی

ملبورن – آسترالیا

به سلسله ی معرفی فرزانگان سرزمین ما اینک یادی می کنیم از زنده یاد استاد احمد علی محبی ، تاریخ نگار برجستهء کشور ما.

استاد احمد علی محبی در سال ۱۳۰۹ خورشیدی در محلهء چنداول کابل دیده به جهان گشود و در دامان پرمهر خانواده نشو و نمو کرد  و پس از ختم تحصیل در زادگاهش بعنوان خدمتگذار جامعه ، مآموریتش را از ادارهء نشریات دارالمعلمین با نشر جریدهء هفته وار آنجا آغاز نمود که در واقع میتوان گفت الفبای نویسنده گی را از همانجا فرا گرفت .

 پس از چندی در ریاست دارالتألیف وزارت معارف تحت نظر داکتر نجم الدین انصاری به تصحیح کتب درسی پرداخت . زمانی در انجمن تاریخ افغانستان بحیث نویسنده خدمت کرد و با استفاده از راهنمایی های استاد احمد علی کهزاد در نشر مجلهء آریانا و مراقبت از چاپ کتب انجمن تاریخ مبادرت ورزید . ادامه این کار باعث شد تا با تاریخ کشور و نوشتن فصل سامانیان در تاریخ خراسان به کسب جایزهء ابن سینا نایل اید و همزمان با فراگیری زبان انگلیسی ، به کار ترجمانی نیز آغاز نمود.

در دوران جوانی به منظور کمک به شاگردان مکاتب ، با جمعی از همفکرانش به راه اندازی کورسهای تقویهء مضامین درسی مبادرت ورزید ودرین راه با دعوت از استادان مجرب چون علی اصغر شعاع ، محمد یوسف بینش ، محمد حسین نهضت ، محمد سرور خان ، عزیز معلم ، سید نبی مظفری و تعدادی دیگر کمر همت بست . و همزمان به تأسیس کتابخانهء عمومی و کلپ ورزشی پهلوانی و وزنه برداری قدم برداشت که بعد ها بنام کلپ میوند مسمی گردید.               

  مرحوم محبی مدتی را در فابریکهء جنگلک بحیث مدیر پلان فابریکه ایفای وظیفه نمود و بکار های تجارتی و صنعتی پرداخت و در مرکز مشورتی سرمایه گذاری های خصوصی داخلی و خارجی با یک تیم بین المللی جهت ایجاد مؤسسات صنعتی خصوصی همکاری کرد.                

وی با ذهنیت اینکه اقتصاد مملکت وقتی متعادل و مترقی میباشد که صادرات آن بیشتر از واردات آن باشد ، مرکز نگهداری و خشک سازی میوهء زردآلو به سطح استندارد های بین المللی را به راه انداخت که در ممالک اروپایی چون آلمان و سویدن صادر می شد.

زنده یاد محبی با  با تجربه ایکه داشت بحیث منشی و مشاور در انجمن صنایع خصوصی افغانستان کار میکرد که حتی پس از کودتای سال ۱۳۵۷ خورشیدی نیز در آن پست باقی ماند. تا اینکه نسبت بروز مشکلات روزمره در کشور او نیز همانند سایر هموطنانش به خیل مهاجران پیوست و در سال ۱۹۹۰ همراه با خانواده اش به کشور آلمان پناهنده شد و طی دو دههء اخیر  عمرش به گسترش فرهنگ و عنعنات کشورش جهت جلوگیری از فراموشی ارزش های ملی و اسلامی پرداخت و  جهت  زنده نگهداشتن این ارزشها  از یکطرف و آگاه سازی مردم از جریانات سیاسی کشور از سوی دیگر لحظه ای نیاسود. چنانچه در شهر فرانکفورت کشور آلمان به تدویر کورسهای آموزش زبان فارسی و تشکیل سیمینار ها درین مورد پرداخت. و برای کمک رسانی به هموطنان بی بضاعت و محتاج در کشور ، با جمع آوری کمک های مادی در آلمان اقدام و جهت اطمینان از رسیدن این کمک ها به مستحقین ، خودش به سفر های متعددی دراین زمینه به داخل افغانستان مبادرت ورزید.                                                                                          

مقالات زیادی از وی در جراید  کشور و بخصوص  در مجلهء آریانا  به چاپ رسیده  و کتاب ( قزلباش و هزاره در لابلای تاریخ افغانستان ) از کار های مهمی است که از مرحوم محبی باقی مانده است که بدون شک مأخذ خوبی است برای محققین و پژوهشگران کشور در زمینهء تاریخ.  این اثر با ارزش در ۵۶۰ صفحه نگارش یافته و شامل بیست و یک فصل مختلف می باشد که از زمان فوشنجی های هرات آغاز و زندگی قزلباشان و هزاره ها را در طی سده های مختلف به بحث و بررسی گرفته است که با استفاده از ۱۱۶ مآخذ مختلف به رشتهء تحریر درآمده که در نوع خود نادر و منحصر به فرد می باشد.

 زنده یاد محبی شخصیتی بود به تمام معنا وارسته ، فرهیخته و دانشمندی بود بی بدیل که آرزویش علاوه بر آزادی وطن و زادگاهش استقرار صلح و همزیستی با همی با تمامی اقشارمردم درکشوربود، اوافغانستان راخانهءمشترک تمام ساکنین  آن سرزمین می دانست . 

سرانجام این مرد بزرگوار  پس از دو دهه دوری از میهن در سحرگاه جمعه هشتم میزان ۱۳۹۰ خورشیدی برابر با  سی ام سپتامبر ۲۰۱۱ میلادی در شهر فرانکفورت کشور آلمان جهان فانی را وداع و به دیدار معبود شتافت . بدون شک مرگ وی ضایعه ایست جبران ناپذیر که با افول این  ستارهء تابناک از آسمان فرهنگ و ادب کشور ما،  جامعهء فرهنگی افغانستان سوگوار گردید . 

 روانش شاد و یاد و خاطره اش گرامی  باد.