۲۴ ساعت

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر شنبه ۳۰  آگست ۲۰۱۴ هالند

حکایت ۲۲۵

ترحم   بر  پلنگ  تیز  دندان

ستمگاری بود بر گوسفندان

« سعدی »

از کجا آورده ای

طفغاج خان از ملوک ایلک خانیهء مأوراالنهر ( ابوالمظفر عمادالدوله ابراهیم طفغاج ابن نصر در حدود ۴۴۰ – ۴۶۰ ) یک روز در شهر سمرقند از بازاری عبور می کرد شخصی دستهء گلی برسم تحفه تقدیم کرد.

خان از او پرسید :

این گلها را از کجا آورده ای؟

گفت :

از همین باغها که در اطراف شهر است چیده ام!

خان پرسید:

آیا باغ به خودت تعلق دارد؟

آن شخص گفت :

نه من مرد فقیر هستم باغ و زمین ندارم .

پرسید :

آیا از صاحب باغ خریده ای ؟

جواب داد :

نه ، در سمرقند رسم نیست که گل را بخرند وبفروشند !

خان گفت :

کسی که بی اجازهء مالک باغ ، بباغ میرود بدون اذن مردم به خانهء مردم نیز می تواند برود و من نمی خواهم که در مملکت من چنین کسی وجود داشته باشد.

آنگاه امر کرد تا دست او را قطع کنند.

امیران و مقربان شفاعت کردند که مردی بیچاره است و بامید اینکه انعامی از پادشاه دریافت کند باین عمل دست زده است امید که بروی رحمت آرند و از قطع دست معافش نمایند.

خان به پاس خاطر امیران از قطع دست آن شخص در گذشت و امر نمود تا یک انگشت او را قطع کنند از آنروز ببعد هیچکس جرئت اینکه دست بمال غیر دراز کند نداشت و هرکس که مرتکب دزدی می شد بشدت جزا می یافت و اکثر اهل فساد دچار عقوبت خان شدند و هلاکت یافتند.

روزی برای خان خبر آوردند که بر دروازهء سمرقند نوشته اند که ما مانند گندنائیم هرقدر که مارا بیشتر دوا کنند بیشتر رشد می کنیم . خان امر کرد تا در زیر آن نوشتند:

ماهم مثل باغبان چابکدست در انتظار سر بر آوردن شما هستیم که درو کنیم.

سلسله این حکایات جالب ادامه دارد..