مقروضیت جدید و سابقه دولت افغانستان
تاریخ نشر جمعه سوم سنبله ۱۳۹۱ – ۲۴ آگست ۲۰۱۲ هالند
نوشته کریم پوپل
مقروضیت جدید و سابقه دولت افغانستان
**********
کریم پوپل
جمهوری افغانستان پس از۱۴جولای سال ۱۹۵۵( ۱۳۳۴ ه ش) عضویت صندوق وجهی بین المللی را کسب نموده و سالانه ازین مدرک طور ربعوار حق العضویت می پردازد. طبق اصولهای بین المللی قرضه های خارجی وابسته بربنیاد توافق نامه بین کشوره یا بانکهای قرضه دهنده و جمهوری اسلامی افغانستان تنظیم میگردد. لازم است دولت افغانستان در توافق نامه ذکر نماید که قرضه در کدام بخش ها به مصرف میرسد، و کشور قرضه دهنده در مورد پروژه ۱۰۰فیصد باید بداند مقدار پول که به قرض میدهد در کدام پروژه ها به مصرف میرسد.تادیه قروض از طرف کشور قرضه دهنده به اقساط مطابق قرارداد تادیه و قابل بازپرداخت میباشد. به طور عموم قرضه های جمهوری اسلامی افغانستان درپروژه های انکشافی بمصرف رسیده است و به دو نوع میباشد.
قر ضه های بدون مفاد
قرضه های بدون مفاد قرضه های را گویند که اقساط اصل قرضه آن قابل باز پرداخت است،این گونه قرضه مربوط صندوق انکشافی سعودی میباشد. زیاده در بین کشورهای اسلامی مروج است.
قرضه های دارای مصارف اداری ومفاد
در صورت عدم استفاده قروض قرضه های دارای مصارف اداری سال دو بار “شش ماه در شش ماه” با اقساط و مصارف اداری مطابق عقد قرار داد قابل بازپرداخت است،این بانکها عبارتند از بانک انکشاف آسیائی ، بانک انکشاف اسلامی و بانک جهانی میباشد . در بعضی موارد دولت افغانستان نتوانسته است ازین پولها استفاده نماید لازم است . یک فیصدی مشخص فیس می پردازد، که بنام فیس تعهد یاد میشود و تمام قرضه های بانک جهانی تحت این شرایط میاید. این فیس ها در تمام کشور ها یکسان میباشد . در سال های اخیر این فیس نزدیک به صفر تقرب نموده است.
شرح مقروضیت قابل پرداخت دولت افغانستان
۱.مجموع ۹ قرض توافق شده بانک جهانی با دولت افغانستان بالغ بر ۴۳۷ ملیون دالر امریکاائی میگردد. که از جمله ۴۱۰ میلیون دالر به دولت افغانستان پرداخته شده است . تا اکنون دولت افغانستان نتوانسته است باز پرداخت نماید یعنی ۴۱۰ مییلون مقروض از بانک جهانی میباشد.
۲.بانک انکشاف اسیائی در ۱۴ موارد با دولت افغانستان موافقه نموده است . مجموع پول که بانک جهانی بپردازد مبلغ ۸۲۴ میلیون میباشد از جمله مجموع پول ۶۳۹ میلیون دالر باز پرداخت نشده است.
۳.بانک انکشاف اسلامی در پرداخت چهار قرضه که ۶۸ میلیون دالر میباشد موافقه نموده است. از جمله ۲۱ میلیون پرداخته است که تا اکنون باز پرداخت نشده است.
۴. مجموع دو قرضه توافق شده صندوق انکشافی سعودی بالغ به ۸۰ میلیون دالار امریکائی میگردد. که ار جمله مبلغ ۴۶ میلیون دالر بدولت افغانستان پرداخته است که یک قران باز پرداخت نشده است.
۵. مجموع قروض توافق شده صندوق وجهی بین المللی با دوولت افغانستان مبلغ ۱۱۶ میلیون میباشد . که تمام پول به دولت جمهوری افغانستان پرداخته شده است . دولت افغانستان تا اکنون یک پول نتوانسته است باز پرداخت نماید.
در مجموع تمام پولهای که دولت افغانستان مقروض است مبلغ ۱۲۳۲ملیارد دالر میباشد .
مجموع قروض خارجی سالهای قبل را که درآینده جمهوری اسلامی افغانستان بپردازد و یا معافیت حاصل نماید قرار ذیل میباشد:
۱. قروض صندوق توسعوی حکومت کویت بالغ به ۹، ۲۱ میلیون دالر امریکائی
۲. قروض دولت ایران بالغ به ۹۹،۹ میلیون دالر امریکائی
۳. قروض صندوق انکشافی اوپک مبلغ۹۴.۱ میلیون دالر امریکائی میباشد.
۴. قروض حکومت بلغاریا بالغ بر,۰۴. ۵۱ میلیون دالر امریکائی میباشد. (از درک برق حرارتی کابل)
مجموع معافیت قروض خارجی جمهوری اسلامی افغانستان به تفکیک کشور های معاف کننده و تاریخ اعلان معافیت.
۱. حکومت چین در ماه مارچ ۲۰۰۴مبلغ ۱۸.۸۰ میلیون دالر امریکائی قرضه خودرا معاف نمود.
۲. حکومت دنمارک مبلغ ۵ میلون کرون را که مبلغ۰.۹ میلیون دالر میشود معاف نمود.
۳. دولت سلواک در ماه جنوری ۲۰۰۵ مبلغ۲۹.۳۴ میلیون دالر را معاف نمود.
۴ . دولت جرمنی در ماه سپتمبر ۲۰۰۲ مبلغ ۶۷.۵۱ میلیون دالرامریکائی را معاف نمود .
۵. دولت آلمان در ماه حوت سال ۱۳۸۵ مبلغ۲۹.۶ میلیون دالر را معاف نمود.
۶. دولت روسیه در ماه اگست سال۲۰۰۷ مبلغ۱۰۳۱۶.۲۲ میلیون دالر را معاف نمود.
۷. دولت عربستان سعودی در ماه جنوری سال۲۰۰۸ مبلغ ۲۴ میلیون دالر را معاف نمود.
۸. دولت عراق در ماه می سال ۲۰۰۸ مبلغ۹.۵ میلیون دالر قرضه خود را معاف نمود.
۹. دولت کروشیا مبلغ ۰.۴۹ میلیون دالر را معاف نمود.
۱۰. بانک انکشاف جهانی در ماه می۲۰۱۰ مبلغ ۶۹.۸ میلیون دالر را معاف نمود.
۱۱. دولت ایالات متحده مبلغ۱۰۸.۵ میلیون دالر قرضه خویشرا در ۲۲ جولای ۲۰۱۰ معاف نمود.
۱۲. قر وض جمهوری دموکراتیک جرمنی سابق بتاریخ۱۷ مارچ ۲۰۱۰ مبلغ ۱۷ میلیون دالر امریکائی قرضه خودرا معاف نمود.
مجموع معافیت قروض خارجی جمهوری اسلامی افغانستان از سال های ۱۳۸۱ الی ربع دوم ۱۳۹۰ بالغ
به۱۲۳۸۱.۷۸ میلیارد دالر امریکائی میگردد.
خلاصه اقتصاد افغانستان
عواید ومصارف مالی کشور: پس از سال ۱۳۹۰ محاسبه مالی وپلان بودیجوی از ماه جدی تا جدی سال آینده محاسبه میگردد. سال ۱۳۹۱ طور ۹ ماهه سنجش شده است.
۱. عواید سالانه ملت افغان بالغ بر ۳۹ ملیارد دالر است.
۲. عواید سالانه دولت افغانستان بالغ بر۸۷.۹ ملیارد افغانی یا ۱.۷۵ ملیارد دالر(۹ماهه)
۳. مجموع بودجه ملی برای سال مالی ۱۹۳۱ در حدود۲۴۴.۷۴۴ میلیارد افغانی )معادل۴.۸۹۵ میلیارد دالر( پیشبینی و پلان گردیده است.
۴. بودجه عادی سال مالی ۱۳۹۱ در حدود۱۳۳.۷۵۲میلیارد افغانی )معادل۲.۶۷۵ میلیارد دالر( پیشبینی شده است که در حدود۱۱ فیصد نظر به بودجه عادی آغاز سال ۱۳۹۰ که بالغ به۱۵۰.۷۵۲ میلیارد افغانی میگردید، کاهش را نشان میدهد دلیل آن سال مالی کوتاه تر است.
۵. بودجه انکشافی سال مالی ۱۳۹۱ در حدود۱۱۰.۹۹۱میلیارد افغانی معادل۲.۲۱۹ میلیارد دالر پلان و پیشبینی گردیده است که حدود ۴۱ فیصد افزایش را بتناسب بودجه انکشافی آغاز سال ۱۳۹۰ نشان میدهد.
۶. ۵۷.۴ فیصد مصارف عادی دولت بالای امنیت بمصارف می رسد.
۷. عواید غیر مالیاتی فوق که در سال ۱۳۹۱ در حدود.۱۵.۸۱۰ میلیارد افغانی پیشبینی میگردد در حدود ۹ میلیارد افغانی آنرا عواید حق العبور تیل و خط آهن که برای بار نخست شامل اقلام عایداتی کشور گردیده است تشکیل میدهد که دوباره برای تمویل حفظ ومراقبت خط آهن و سرکها اختصاص داده شده است.
کمک های بلاعوض برای تمویل بودجه ملی سال مالی ۱۹۳۱
۴۲.۷ فیصد بودیجه عادی ۶۹ فیصد بودیجه انکشافی افغانستان از منابع خارجی کمک های بلاعوض دونر ها و مؤسسات بین المللی تمویل میگردد. حدود۱۶.۶ فیصد دیگر سهم منابع داخلی بشمول عواید داخلی و عواید از دارای مس عینک برای تمویل پروژه های اختیاری اختصاص یافته است. کمکهای بلاعوض در تمویل بودیجه عادی سال ۱۳۹۱ مبلغ۵۶.۹۹۷ ملیارد افغانی گردیده است که اکثراً در بخشهای اردو بمصرف خواهد رسید.
کمک های بلاعوض برای تمویل بودجه انکشافی سال مالی ۱۹۳۱ بالغ به۷۶.۳۳۴ میلیارد افغانی معادل۱.۵۲۶ میلیارد دالر میگردد که از جمله۷۰۶.۲۳۰ میلیون دالر شامل وجوه غیر اختیاری جدید۷۴۰.۴۴۷ میلیون دالر وجوه غیر اختیاری انتقالی سال ۱۳۹۰ و مبلغ ۸۰ میلیون دالر وجوه اختیاری جدید میباشد، میگردد، برعلاوه مبلغ۷۳.۴۴۲میلیون دالر دیگر وجوه تعهدات سالهای گذشته که بشکل قرضه میباشد برای تمویل پروژه های انکشافی غیر اختیاری شامل میباشد.
چه باید کرد که عواید بلند رود.
امریکائیها اظهار داشتند یگانه راه بیرون رفت که افغانستان بتواند خودر خود کفا سازد. همانا فروش معادن افغانستان است. دولت افغانستان از پول آن در بخشهای سکتوری غرض تولید سرمایه کار گیرد. در غیر راه افغانستان طولانی بنظر میرسد .واگر کمکها خارجی قطع گردد شاید حالت سال۱۹۹۳ دوباره تکرار خواهد شد . در افغانستان دوپرابلم وجود دارد که هردو مرض سرطان است. طالبان و مافیای درون دولتی. بزرگترین اشتباه بزرگ کرزی صاحب در نزد قوم و افراد صادق ووفادار افغانستان این است که کرزی صاحب در دوره دوم انتخابات بخاطر چوکی وقدرت با قاتلین غاصبین و معامله گران معامله نمود واینکه وطنپرستان و دولتمندان افغان چه میخواست همه را نادیده گرفتند . با وجودیکه تعداد وزیران وروسای دولت افراد شریف و مناسب بدولت هستند ولی از آنها کاری ساخته نیست. خیلی جالب اینست که گاهی بعضی از وزرا کلیدی خود سرانه خودرا شاروال ساخته به رفقا و قوم خویش خود جایداد و زمین توزیع مینماید. بد بختانه قبلاً این افراد از ۵۰۰ هزار دالر بیشتر را نمی شناختن ولی امروز هرکدام آنها از ملیارد دالر بیشتر دارند. اینها را در دستگاه دولت آنقدر قوی شده اند هر چه که بخواهند میتوانند. فعلاً آنها پول دارند افراد دارند وقدرت دولتی ، ولی به اساس تجارب این نوع دولتها پشتیبان مردمی نداشته در شرایط وحالات خراب بزودی می شکند. اگر چه نادر خان ویا عبدالرحمن خان در نزد تعدادی آدم نا مناسب پنداشته میشوند ولی در دولت سازی خود خیلی شایسته بودند. این دو، دولت خودرا قدم بقدم خشت به خشت از فولاد ساختند.. ملت افغا نستان یک دولت ملی میخواهد که قدرت دولتی صرف در دسترس قانون ودولت مردان شریف دانشمند اهل مکتب وکار باشد. بدون دولت ملی نمیتوان دولت صادق ساخت وعواید ملی را بلند برد. میخواهم یک سرگذشت را بشما قصه کنم.
قصه حقیقی
درین سالهای اخیر دوستان باهم نشته بودیم و بعضی مهمانها هم داشتیم .یکی از دوستان که در دولت افغانستان پست را داشت از یکی از دوستان که کار شناس زراعت بود خواهش کرد که چه شیشتی شب وروز را شمار می کنی بیخی برو بوطن میلونها جریب زمین درکنار دریا آمو افتاده آنرا زیر آب کن تا ملت از گرسنگی و تشنگی نجات یابد. لحظه نگذشته بود دوست دیگر صدا کرد که برادر در افغانستان هنوز حکومت ملی ساخته نشده قدرت دستگاه دولت افغانستان بدست نظامیان سابقه قومندانهای جهادی وتنظیمها ووابسته گان آنها است. اگر تو بروی واین زمینها را زیر آب کنی بخدا اگر جریب آن بمردم مستحق برسد. بجز از اینکه مقدار کشت چرس
وتریاک را زیاد کنی دیگر کدام خدمت نخواهد توانستی. بگذار وقتش خواهد رسید. دوستان از رفتن منصرف شدند.
منابع
از راپور سال وزارت محترم مالیه جمهوری افغانستان .
راپور قرضه جمهوری افغانستان از بانک جهانی
http://www.imf.org/external/pubs/ft/scr/2011/cr11330.pdf
راپور مقروضیت دولت دموکراتیک افغانستان
www.aisa.org.af/…/441%20Debt%20Dollection
راپور مجموع قرضه دولت افغانستان
http://siteresources.worldbank.org/INTDEBTDEPT/Resources/DSAFY06Afghanistan.pdf
دیدگاه بگذارید