۲۴ ساعت

واردات افغانستان ١٣ برابر صادرات کشور

تاریخ  نشر شنبه  ۱۷  میزان   ۱۳۹۵ –  هشتم    اکتوبر  ۲۰۱۶ – هالند

واردات افغانستان  ١٣ برابر صادرات کشور

فساد اداری دومین چالش بزرگ توسعه اقتصادی کشور است

نقیب الله عبید

فرصت ها و چالش ها برای توسعه اقتصادی افغانستان سازمان ملل متحد از سال ١٩٧١م بدینسو افغانستان را در ردیف کشور های کمتر توسعه یافته قرار داده است. آمار های رسمی نشان می دهد که افغانستان از نظر مالی ٧٠ فیصد به کمک های خارجی وابسته است.

طبق راپور احصائیه مرکزی افغانستان واردات ١٣ برابر صادرات کشور است. میزان بیکاری و فقر نیز ٣٩ در صد می باشد. وزارت صحت عامه کشور از موجودیت ٣ میلیون معتاد در کشور خبر می دهد. آمار های متذکره می رساند که افغانستان در کوتاه مدت نمی تواند به توسعه اقتصادی برسد.

من ۴ فرصت و ۴ چالش را فرا راه توسعه اقتصادی افغانستان می بینم.

١- موقعیت خوب ژیوپولیتیک: افغانستان در قلب قاره آسیا موقعیت دارد. نزدیکی جغرافیه وی افغانستان با کشور های مهم و پر نفوس جهان مانند چین، روسیه و هند برای توسعه افغانستان مهم و سود پنداشته شود. همسایه های شمالی نیز از نظر انرژی گاز و پطرول غنی هستند. افغانستان چهار راه آسیای میانه، آسیای جنوبی و خاور میانه می باشد و این فرصت بی نهایت سود آور برای توسعه اقتصادی افغانستان به شمار می رود. افغانستان می تواند انرژی آسیا میانه را به کشور های نیازمند مانند پاکستان، هند، چین و کشور های خاور میانه وصل کند. پروژه های تاپی، کاسا یک هزار و بندر چابهار در دراز مدت برای توسعه افغانستان مفید خواهد بود. افغانستان در دراز مدت برای توسعه اقتصادی اش برای چنین پروژه های بزرگ و راه های آهن نیاز دارد.

٢- منابع معدن: افغانستان سرشار از معادن مختلف النوع است. معدن مس عینک بزرگترین معدن مس در افغانستان و دومین معدن مس در جهان می باشد. طبق راپور وزارت معادن افغانستان ذخایر مجموعی این معدن ١٢ میلیون تُن می باشد. معدن آهن حاجگک، پطرول و گاز جوزجان از جمله پر ارزش ترین و مهم ترین معدن های افغانستان به شمار می رود. در سال ٢٠١٠ اداره بین المللی معدن شناسی امریکا ارزش معادن افغانستان را یک تریلیون دالر محاسبه نمود و بعداً دولت افغانستان ارزش معادن کشور را ٣ تریلیون دالر اعلام کرد. استخراج این معادن کشور را به توسعه رسانده، افغانستان را خود کفاه خواهد ساخت.

٣- نفوس جوان: آمار های نشر شده نشان می دهد که نصف نفوس کشور جوان می باشد. کشور هاییکه نیروی بشری شان جوان است، سرعت توسعه ی اقتصادی شان نیز بالا می باشد. در صورتیکه حکومت وحدت ملی از ظرفیت جوانان استفاده خوب کند، کشور در میان مدت می تواند به توسعه اقتصادی نسبی برسد.

۴- منابع آبی و اقلیم مساعد برای زراعت منابع آبی کشور نیز در سطح منطقه کم نظیر می باشد. اما با تاسف افغانستان در حال حاضر فقط ٣٠ فیصد منابع آبی خود را استفاده کرده می تواند. دولت با سرمایه گذاری دقیق درین عرصه می تواند برای توسعه اقتصادی کشور سود ببرد. بخاطر استفاده خوب از ۴ فرصت فوق به مدیریت و مدیران سالم نیاز است. ۴ چالش

١- ناامنی: امنیت پیش شرط همه ی توسعه های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به شمار می رود. در نبود امنیت در هیچ یکی موارد فوق نمی توان انکشاف یافت. امروز بیشتر از نصف بودجه ملی به سکتور های امنیتی به مصرف می رسد. بناءً نا امنی و جنگ بزرگترین سد راه توسعه افغانستان می باشد.

٢- فساد: فساد اداری دومین چالش بزرگ توسعه اقتصادی کشور است. فساد منابع مالی را به هدر می رساند، توسعه و رشد اقتصادی را کُند می کند. کارکرد های دو ساله حکومت وحدت ملی نشان داد که ارادهء قوی برای مهار فساد اداری وجود ندارد. رشوه، فساد در قرار داد ها، غضب زمین ها، قاچاق معادن و مواد مخدر و استخدام پست های دولتی به اساس ارتباط حزبی و قومی مواردی هستند که توسعه ی اقتصادی کشور را کُند کرده است. نبود پلان های دراز مدت اقتصادی و رشد ناکافی سکتور صنایع کشور از جمله چالش های بزرگ برای توسعه اقتصادی افغانستان به شمار می رود.

نقیب الله عبید