تاریخ نشر پنجشنبه ۲۹ قوس ۱۳۹۷ – ۲۰ دسامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۸)
ادامه فصل چهارم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
سوم – هرات فانوسی در تاریکی تاریخ
آمدن اعراب مسلمان و رو آوردن مردم به دین اسلام در حقیقت نقطه عطف در تاریخ هرات پنداشته میشود .
تاریخ نشر دوشنبه ۲۶ قوس ۱۳۹۷ – ۱۷ دسامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۷)
ادامه فصل چهارم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
هرات در منابع جغرافیایی و تاریخی :
در مورد هرات و موقعیت آن همهٔ مؤرخان و جغرافیه نویسان مسلمان و غیر مسلمان حرفهای بسیار مهمی را ارایه نموده اند که کلاً اهمیت استراتیژیکی و سیاسی و اقتصادی هرات را واضح ساخته اند .
تاریخ نشر جمعه ۲۳ قوس ۱۳۹۷ – ۱۴ دسامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۶)
فصل چهارم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
هرات سرزمین علم و فرهنگ و اندیشه
لهراسب نهاده است هری را بنیاد
گشتا سب برو بنای دیگر بنهاد
بهمن پس از آن عمارتی دیگر کرد
اسکندر رو میش همه داد بداد
مقدمه :
ولایت هرات در شمال غرب افغانستان هم مرز با دو کشور ایران در غرب و ترکمنستان در شمال با موقعیت استراتیژیک قرار دارد. و با ولایات بادغیس ، غور و فراه همجوار میباشد .
تاریخ نشر چهار شنبه ۳۰ عقرب ۱۳۹۷ – ۲۱ نوامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۵)
ادامه فصل سوم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
۲ – مشخصات اشرف البلاد احمدشاهی قندهار
الف : نامگذاری شهر اشرف البلاد احمدشاهی :
شهر قندهار یا اشرف البلاد احمدشاهی تا زمان امارت حبیب الله، در دفاترو اسناد دولتی پهلوی نام قندهار نام و عنوانی را که این شهر از زمان احمد شاه داشت، می نوشتند و آنرا اشرف البلاد و احمد شاهی می گفتند.در صورتیکه احمدشاه زمانیکه اولین بار تهداب شهر قندهار را گذاشت ؛ نام « شهر مقصود » برآن نهاد، و این ناگذاری را در تاریخ احمدشاهی میخوانیم که :
تاریخ نشر شنبه ۲۶ عقرب ۱۳۹۷ – ۱۷ نوامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۴)
ادامه فصل سوم
نوشتۀ :محترم شاه محمود محمود
سوم – اشرف البلاد احمد شاهی قندهار
آثار و منابع تاریخی معاصر و گذشته گویای آبادی این شهر زیبا است . از جمله « تاریخ احمدشاهی » از منشی محمود حسینی جامی ، « تاریخ سلطانی » از سلطان محمد خان این موسی خان درانی ، « تاریخ احمد » از منشی عبدالکریم ، « واقعات درانی » از منشی عبدالکریم که ترجمه اردوی همان تاریخ احمد است ، « سراج التواریخ » از فیض محمد کاتب ، « احمدشاه بابای افغان » از میرغلام محمد غبار ، « تاریخ احمد شاه » از عزیز الدین وکیلی فوفلزایی ، « احمد شاه » از مورخ هندی گندا سنگهه ، « گزارش سلطنت کابل » از مونت استوارت الفنستون و برخی آثار معاصر که جسته و گریخته از تاسیس شهر اشرف البلاد احمدشاهی معلومات میدهند.
تاریخ نشر سه شنبه ۲۲ عقرب ۱۳۹۷ – ۱۳ نوامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۳)
ادامه فصل سوم
نوشتۀ :محترم شاه محمود محمود
دوم – نادر آباد قندهار :
بانی این شهر نادر افشار بود که بعد از سقوط دولت هوتکی در اصفهان اعلان سلطنت نمود و برای اشغال قندهار اردوی بزرگی را بسج ساخت .
تاریخ نشر شنبه ۱۹ عقرب ۱۳۹۷ – دهم نوامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۲)
ادامه فصل سوم
سیصد هزار شهر کنى، به زقیروان
سیصد هزار باغ کنى، به ز قندهار
« منوچهری »
نوشتۀ :محترم شاه محمود محمود
نگرشی کوتاه بر تاریخچه قندهار :
اغلب گمان برانست که شهر باستانی قندهار را لهراسپ شاه معروف آریایی از شاخه کیانی ساخته است. لهراسپ بعد از کیخسرو دربلخ که ازحامیان سرسخت دین زردشتی بود برسریر سلطنت نشست.
تاریخ نشر شنبه ۱۲ عقرب ۱۳۹۷ – سوم نوامبر ۲۰۱۸– هالند
قلعه دهدادی یا قلعه جنگی امروزی ولایت بلخ
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
قلعه دهدادی یا قلعه جنگی امروزی یا فرقه ۱۸ وزارت دفاع بنابر ضرورت نظامی و خطرات سیاسی در سال ۱۲۶۸ هـ ش مساوی ۱۳۰۶ هـ ق مطابق ۱۸۸۹ م به دستور امیر عبدالرحمن خان در تپه بلند بنام زیارت خواجه سبز پوش اعمار گردیده است .
تاریخ نشر چهار شنبه دوم عقرب ۱۳۹۷ – ۲۴ اکتوبر ۲۰۱۸– هالند
باغ و قصرمهمانخانه
( مَقَر امروزی ولایت کابل )
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
مقدمه :
امیر عبدالرحمن خان بعد از آنکه به سلطنت رسید . یگانه جایگاه سلاطین کشور یعنی بالاحصار کابل در اثر هجوم و غارت انگلیس ها در تجاوز دوم در سال ۱۸۷۹ م ویران و به اتش کشیده شده بود . بنابران برای شاه مشکل بود که از کجا امر و نهی کند و یا جای برای بودباش داشته باشد.
تاریخ نشر سه شنبه دهم میزان ۱۳۹۷ – دوم اکتوبر ۲۰۱۸– هالند
باغ و کوتی بگرامی کابل
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
مقدمه :
اصطلاحات باغ و کوتی با فاصله های زمانی متفاوت در ادبیات کشور مان وارد شد . باغ اصطلاح معمول است که بیشتر از دوهزار سال عمر دارد.
تاریخ نشر پنجشنبه ۲۲ سنبله ۱۳۹۷ – ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۸– هالند
آبده یا منار شهید ( سپاهی گمنام ) واقع شهر جلال آباد
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
منار شش ضلعی سفید گچی که بالای صفه یا تهداب سنگی مختصر و کوچک با تزیینات دوره شاه امان الله خان اعمار و تزیین گردیده است .
تاریخ نشر یکشنبه ۱۱ سنبله ۱۳۹۷ – دوم سپتامبر ۲۰۱۸– هالند
سفر کوتاهی با والی علی احمد خان
( شخصی که دو بار اعلان امارت نمود )
نوشتۀ : محترم استاد محمد نصیر مهرین
{ بخش دوم }
از پیشینه های زنده گی والی
والی در حدود سال ۱۸۸۳ع.(در مشهد) تولد شد. از آنجا همراه خانواده روانۀ هند گردید. هنگام زنده گی درهند، زبان های انگلیسی، اردو وپشتو را نیز فراگرفت. د رماه جولای سال ۱۹۲۹ در کابل اعدام شد.(۲)
تاریخ نشر شنبه ۲۷ اسد ۱۳۹۷ – ۱۸ آگست ۲۰۱۸– هالند
سفر کوتاهی با والی علی احمد خان
( شخصی که دو بار اعلان امارت نمود )
نوشتۀ : محترم استاد محمد نصیر مهرین
{ بخش اول }
فهرست عنوان ها
سفر کوتاهی با والی علی احمد خان
تاریخ نشر شنبه ۲۳ سرطان ۱۳۹۷ – ۱۴ جولای ۲۰۱۸– هالند
مهتاب باغ یا باغ مهتاب :
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
با این نام دوباغ وجود دارد یکی باغ مهتاب آگره یا اخرین باغ از جمله یازده باغ دوره گورگانی ؛ که در کنار دریای یمنا [ جمنا ] در پایان باغ تاج محل و یا در مقابل تاج محل و قلعه آگره موقعیت دارد و دیگری باغ مهتاب کابل است .
تاریخ نشر چهار شنبه ششم سرطان ۱۳۹۷ – ۲۷ جون ۲۰۱۸– هالند
عکس ها از راست به چپ ، از بالا به پایین :
۱ – منار زاد روز شاه امان الله خان که در جنوب و جوار مسجد جامع امانیه موقعیت دارد.
۲ – منار زاد روز شاه امان الله خان واقع پغمان کابل .
۳ و ۴ – نشان معارف افغانستان که به طرف راست و چپ منار با مشخصات ذکر شده در متن قرار دارد .
۵ – استاد شاه محمود محمود نویسنده مقاله .
۶ – کتیبه منار زاد روز شاه امان الله خان که با شلیک مرمی های دوست و دشمن زخمی گردیده است که در پای منار در سنگ مرمر کنده شده است.
********************************
منار یادگاری زادروز شاه امان الله خان در پغمان
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
مقدمه :
روز جمعه اول جون ۲۰۱۸ م مطابق ۱۱ جوزا ۱۳۹۷ هـ ش مصادف با ۱۲۶ مین سال زادروز شاه امان الله خان بود. این روز را نه تنها من بلکه ملیونها هموطن من فراموش نموده و به خصوص در تقویم کشور ما از این روز اصلا” نام برده نشده است .
تاریخ نشر دوشنبه ۲۱ جوزا ۱۳۹۷ – ۱۱ جون ۲۰۱۸– هالند
سرای پشاوری ها واقع شوربازار
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
در مورد شوربازار قبلا” از این برگه خوانده اید که بین گذر سنگتراشی و بالاحصار کابل موقعیت دارد . ظاهرا” این بازار در زمان امیرشیرعلی خان ساخته شد. در این بازار هر صنف از اصناف کابل دوکانی داشت از قبیل بقال، بزاز ، بینه گر، بنجاره ، عطار و غیره .
تاریخ نشر جمعه ۱۱ جوزا ۱۳۹۷ – اول جون ۲۰۱۸– هالند
برج های ساعت شهر کابل !
بخش ششم
برج ساعت میلاد کابل واقع باغ قاضی :
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
مقدمه :
هنگامیکه میخواهید از طریق دروازه لاهوری و تخته پل و چنداول و قلعه هزاره ها متصل شفاخانه صدری ابن سینا به طرف غرب کابل مسیر تان را ادامه بدهید .
تاریخ نشر دوشنبه هفتم جوزا ۱۳۹۷ – ۲۸ می ۲۰۱۸– هالند
برج های ساعت شهر کابل !
بخش پنجم
برج ساعت دروازه ورودی ارگ کابل
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
معلومات برای یافتن برج پنجم ارگ کابل که در وسط دیوار دومی ارگ قرار داشته و حیثیت دروازه ورودی را دارد ناموفق بودم .
تاریخ نشر سه شنبه اول جوزا ۱۳۹۷ – ۲۲ می ۲۰۱۸– هالند
برج های ساعت شهرکابل
بخش چهارم
۴– برج ساعت شفاخانه سناتوریم کابل
( نادرشاه روغتون یا شفاخانه علی آباد)
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
مقدمه :
سناتوریم رفقی بیگ که یکی ازسابقه دارترین شفاخانه های تدریسی ومعالجوی درسطح کشور میباشد.
تاریخ نشر جمعه ۲۸ ثور ۱۳۹۷ – ۱۸ می ۲۰۱۸– هالند
برج های ساعت شهرکابل
بخش سوم
۳ – برج ساعت پغمان:
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
مقدمه :
ای کاش گذر زمان کُند میشد و یا یکبار دیگر زمان به عقب بر میگشت. تا کابل شهر نه چندان معمور بلکه مردمان پُرمهرآن را به خلوت می نشستیم و داستان از گذشته تاریخ پُربار وطن را گوش فرا میدادیم .
تاریخ نشر دوشنبه ۱۷ ثور ۱۳۹۷ – هفتم می ۲۰۱۸– هالند
عالی همت
د مولانا داکتر محمد سعید « سعید افغانی » لیکنه
ترتیب کوونکی : محبرهان الدین « سعیدی »
یود لویو صفاتوځینی چه انسان ستر افتخاراتوته رسوی او په هر شکل باندی یی بریالی کامیابوی « عالی همت » دی .
تاریخ نشر یکشنبه ۲۶ حمل ۱۳۹۷ – ۱۵ اپریل ۲۰۱۸– هالند
برج های ساعت شهرکابل
بخش دوم
۲ – برج ساعت وزارت حربیه
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
مقدمه :
در دو کنار بازار صدر( جاده میوند) دو منار جلب توجه داشت یکی منار نجات و آن دیگری برج ساعت وزارت حربیه ( دفاع ) بود.
تاریخ نشر دوشنبه ۱۳ حمل ۱۳۹۷ – دوم اپریل ۲۰۱۸– هالند
برج های ساعت شهر کابل
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
مقدمه :
شهرکابل با سابقه تاریخی خویش؛ فراز و نشیب های زیادی سیاسی و اجتماعی را تجربه نموده است . بار ها مورد تجاوز بیگانگان قرار گرفته است و سالیان که از آرامش نسبی برخوردار بوده است در صدد التیام زخم خویش برآمده و در بسا موارد با ساخت وسازهای شگفت انگیز به زیبایی خویش افزوده است .
تاریخ نشر جمعه دهم حمل ۱۳۹۷ – ۳۰ مارچ ۲۰۱۸– هالند
چطور انتقاد ؟
شاد روان مولانا داکتر محمد سعید « سعید افغانی »
تهیه وترتیب کننده : محترم برهان الدین « سعیدی »
اصلاحات اجتماعی ، اول از اصلاح نمودن خود شروع میشود وبه دیگران سرایت میکند . بنآ ؛ خود را باید نمونه شرافت و کرامت ساخت، تا دیگران را اصلاح کرد.
تاریخ نشر دو شنبه هفتم حوت ۱۳۹۶ – ۲۶ فبروری ۲۰۱۸– هالند
د بشر سعادت په څه کې دی؟
لیکوال : دکتور محمد سعید « سعید افغانی »
ترتیب کونکی : محترم امین الدین سعیدی – سعید افغانی
ګران لوستونکی به د دې پوښتنې د ځواب د پاره هریو ځانله څه په خیال کښې لری.
هو: د پوهانو فکر یو وخت داسې مرتبې ته رسیـږی چه واړه واړه شیانو ته اهمیت نه ورکوی او په تدریجی صورت سره د کور ځېنې کلی ته اود کلی ځېنې قرئې ته اود قرئې ځېنې علاقې ته او د علاقې ځېنی سمت ته اود سمت ځېنې مملکت او وطن ته اود وطن ځېنې نړۍ او دنیا ته د فکر وړانگې او پلوشې خپروی او د دنیا اصلاح، اتحاد، ترقی او آرامی د نظر لاندې راولی.