یادی از شاعر صاحب دل زنده یاد استاد گل آقا بیرنگ .
تاریخ نشر: سه شنبه ۲۲ حوت (اسفند) ۱۴۰۲ خورشیدی – ۱۲ مارچ ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – آسترالیا
یادی از شاعر صاحب دل زنده یاد استاد گل آقا بیرنگ
قیوم بشیر هروی
۱۲مارچ ۲۰۲۴ میلادی
ملبورن – آسترالیا
یکی از فرزانگان شیرین کلام ، صاحب دل و سخنور فرهنگسرای غنی سرزمین ما زنده استاد یاد گل آقا بیرنگ می باشد.
او در سال ۱۳۱۱ خورشیدی در یک خانواده متدین در قره باغ دیده بجهان گشود.
دوران ابتدائی را در مکتب قره باغ سپری نمود و سپس برای تحصیلات عالی به کابل آمد و شامل دارالمعلمین عالی کابل شد. پس از ختم تحصیل بعنوان آموزگار درب مکاتب لیسه بگرامی ، مکتب متوسطه سرای غزنی ، لیسه نادریه و چندی نیز در ولایت پکتیا عهده دار این وظیفه مقدس گردید.
مرحوم بیرنگ مدتی را بعنوان سرمعلم در لیسه نادریه و همچنین آمر مکتب خدمت نمود.
با کوتادی ثور بتاریخ ۱۱ ثور ۱۳۵۷ دستگیر و روانه زندان شد و بمدت ۱۸ ماه را در زندان مخوف پلچرخی سپری نمود تا اینکه پس از تجاوز قشون سرخ و رهایی تعدادی از زندانیان او هم رها و بلافاصله با خانواده اش به غربت سرای پاکستان مهاجرت نمود. اما آرام نگرفت و برای خدمت به فرزندان مهاجر تلاش فراوان نمود و بحیث آمر نصاب تعلیمی برای کودکان مهاجر عهده دار این سمت شد و به طبع و چاپ کتب درسی در مهاجرت اقدام نمود.
در بازگشت به کشور دوباره بحیث آموزگار درلیسه حصه اول خیرخانه انجام وظیفه نمود و در سال ۱۳۷۶ خورشیدی متقاعد و خانه نشین گردید.
استاد بیرنگ را از پیروان طریقهء شیخ عتبدالقادر جیلانی میدانند ، چنانچه او یکی از اخلاصمندان زنده یاد استاد محمد انور بسمل شاعر مشروطه خواه بوده که در سال ۱۳۳۴ دست مریدی به سویش دراز نموده بود و سالها ریاضت کشید.
گفته میشود که گل آقا بیرنگ پس از مرگ استاد محمد انور بسمل در سوم جدی ۱۳۴۰ به سرودن شعر روی آورد و نخستین سروده اش ، مرثیه ای بود که به مرگ حضرت استادش سرود که آنرا بر تخته سنگ مزار آن مرحوم نوشتند و تا حال موجود می باشد.
از زنده یاد استاد بیرنگ آثار فراوانی بیادگار مانده است که بشرح ذیل می باشد:
۱ – نغمهء بسمل
۲ – تحفهء درویش
۳ – خضر اشیان .
۴ – بینش اسلامی.
۵ – اشعار حماسی .
۶ – اشعار منقبت خوانی .
۷ – رسالهء راه رست
خوشبختانه اکثر این آثار به زینت چاپ آراسته شدند.
و سرانجام این استاد گرانمایه به روز چهارشنبه هفتم سرطان سال ۱۳۹۱ خورشیدی در کابل دار فانی را وداع و در حالیکه تعداد زیادی از علاقه مندان و وشخصیت های فرهنگی حضور داشتند فردا آن به روز پنجشنبه در جوار زیارت شاه دوشمشیره (ع) محترمانه بخاک سپرده شد.
روحش شاد ، یادش گرامی و خاطراتش جاودانه باد.
اینهم نمونه ای از کلام آن بزرگوار که در کتاب تحفه ، درویش به چاپ رسیده است .
ای عاشقان
ای عاشقان ، ای عاشقان من بیخود و شیداستم
هرچند عاشق نیستم ، اما درین سوداستم
دردی ، بدل دارم عجب ، آرد مرا در تاب و تب
راحت رسد بر جانِ من ، تا با شما یکجاستم
تا عهد و پیمان بسته ام ، با شاهد رعنای خود
از لومهء لایم دگر ، بی باک و بی پرواستم
شیرین بود گفتار من ، از وصف آن دلدار من
محبوب خوبان گشته ام ، چون بندهء مولاستم
تا از خودی بیرون شدم ، با عاقلان مجنون شدم
بر درگهء لیلای خود ، رسوا تر از رسواستم
در بیخودی دل باختم ، اصل خودی را یافتم
« بیرنگ» شدم از رنگ ها ، از نورِ او بیناستم
گل آقا بیرنگ
مأخذ :
مقالهء محترم حیدر اختر ( کابل نات)
تحفهء درویش ( استاد گل آقا بیرنگ)
اشعار صوفیانه